De Waterwerkgroep is onze nieuwste werkgroep. Ze is in de loop van 2016 opgericht. Met behulp van e-DNA gaan zeldzame soorten in de wateren van de Krimpenerwaard geïnventariseerd worden.
We beginnen met de zeldzamere grote modderkruiper, en pakken door op de overvloedig aanwezige rode Amerikaanse rivierkreeft. Het Hoogheemraadschap is hoofdopdrachtgever, RAVON en het DNA-laboratorium Orvion voeren het onderzoek uit. Het Zuid-Hollands Landschap, Oasen, Orvion én de NVWK betalen mee.

Plannen voor de Krimpenerwaard

In oktober 2016 gaat RAVON watermonsters nemen. Orvion zal daar het DNA uit halen en analyseren, in november hebben we dan de eerste resultaten! We gaan naar drie soorten en groepen kijken: de grote modderkruiper, de rode Amerikaanse rivierkreeft en naar ‘alle soorten’.

Er zijn een paar recente waarnemingen van de grote modderkruiper, uit 2012 en 2013. Er zijn nu twintig voorlopige monsterlocaties uitgekozen. RAVON zal met een veldbezoek kijken of de locaties inderdaad geschikt zijn. Grote modderkruipers houden van modderrijke, verlande slootjes vol waterplanten.

Verder is het Hoogheemraadschap geïnteresseerd in de verspreiding van de rode Amerikanse rivierkreeft. Deze exoot komt veel voor, maar over de precieze verspreiding weten we weinig. Ze veroorzaken plaatselijk veel schade aan de waterplanten en maken door hun gegraaf het water troebel. Waterplanten en helderheid van het water zijn belangrijke kenmerken van waterkwaliteit. Dus deze kreeften kunnen het behalen van waterkwaliteitsdoelen moeilijker maken. Daarom is het belangrijk om te weten waar ze zitten en waar niet. Ik dat laatste geval is uitbreiding door maatregelen misschien te voorkomen. Als ze eenmaal ergens zitten, krijg je ze niet meer weg, dus preventie is belangrijk.

Tot slot wil Orvion zelf ook een en ander uitproberen en zal Orvion op drie plaatsen alle aanwezige waterorganismen met DNA inventariseren. Alle betekent alle, dus ook schimmels, bacteriën, protozoön, etc. Dat kan alleen voor soorten waarvan de DNA-samenstelling bekend is. Dat zijn er al veel, en het aantal neemt snel toe. Én ze moeten natuurlijk DNA in het water achterlaten.

De monsterlocaties kiezen we uiteraard in de gebieden waar de opdrachtgevers beheer uitvoeren en belang hebben: water in beheer bij HHSK, ZHL en in de drinkwaterbeschermingsgebieden (belang Oasen).

Niet alles kan

De partners willen eerst eens kijken hoe het gaat. Het was al te laat om ook voor de grote kamsalamander te monsteren. Die heeft het water namelijk al verlaten. Als de proef goed verloopt, zullen de partners begin volgend jaar kijken of ze de inventarisatie met DNA uitbreiden naar de kamsalamander en mogelijk andere soorten.

We willen van veel meer soorten de verspreiding in de Krimpenerwaard weten, bijvoorbeeld van de ringslang of van bepaalde zeldzame waterplanten. Maar daarvan komt geen of heel weinig DNA in het water terecht. Er is eerst meer onderzoek voordat duidelijk is of en hoe je met DNA deze soorten kunt inventariseren.

Zo was aanvankelijk het plan om de verspreiding van de platte schijfhoren, een zeldzame slak die beschermd wordt vanuit de internationale habitatrichtlijn, te onderzoeken. Dit is momenteel niet mogelijk aangezien er nog geen DNA-sequentie van de platte schijfhoren bekend is.

Waterwerkgroep – samenwerking met HHSK, ZHL en Oasen en anderen

Het HHSK wil zijn waterbeheer meer gaan afstemmen op natuurwaarden. De NVWK heeft kennis over die natuurwaarden, en gaat dat uitbreiden door de waterwerkgroep. Daarom willen de partijen graag met elkaar samenwerken. Hetzelfde geldt voor het ZHL en Oasen. De NVWK zal ook nagaan of de gemeenten en provincie zich willen aansluiten. Een groot deel van de wateren in de Krimpenerwaard is namelijk niet in beheer bij HHSK, ZHL of Oasen, maar bij particulieren, of onder verantwoordelijkheid van gemeente en provincie.

De waterwerkgroep komt regelmatig bij elkaar. Marc van Bemmel is coördinator van de werkgroep, een paar mensen hebben zich al aangemeld als lid. Maar er is zeker plaats voor meer want dan kunnen we echt heel veel gaan doen.

Wil je nader kennis maken met de Waterwerkgroep, stuur een email naar waterwerkgroep@nvwk.nl of meld je aan via de groene knop onder aan deze pagina.