Webinar Historische ecologie van de Nederlandse landschappen – Veenlandschappen

Op donderdag 27 mei organiseerde de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed een digitale lezing over de historische ecologie van de Nederlandse landschappen met de nadruk op de veenlandschappen.

Dit is de vierde in een reeks lezingen die de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en het Kenniscentrum Landschap van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) dit jaar organiseren. Tijdens acht middagen met steeds drie presentaties maken we voor tal van Nederlandse landschapstypen en ecosystemen de balans op van de stand van het historisch-landschapsecologisch onderzoek. Ook bekijken we welke mogelijkheden deze aanpak biedt voor beleid, inrichting en beheer.

Informatie en aanmelden

Tot ver in de middeleeuwen bestond meer dan de helft van ons land uit veenmoerassen. Die moerassen kenden destijds een uitzonderlijk grote ecologische en landschappelijke variatie: van de uitgestrekte open hoogvenen, via beekdalen met broekbossen en zeggenveenmoerassen tot bijzondere kalkmoerassen en uitgestrekte laagveenmoerassen achter de kust. Die variatie hing vooral af van de lokale en regionale hydrologie.

Vanaf de middeleeuwen beschikten mensen over de technieken om deze veenmoerassen op grote schaal te gaan ontginnen en om te zetten in een gevarieerd cultuurlandschap van veenakkers, veenweiden en hooilanden (waaronder ook talrijke blauwgraslanden). Daarbij ontvouwde zich zo mogelijk nog een grotere landschapsecologische variatie vanwege de talrijke gradiënten van natuurlijk, extensief en intensief gebruikt veenland, wat leidde tot een ongekende rijkdom aan flora en fauna.

De intensivering van de landbouw heeft na de Tweede Wereldoorlog veel van deze ecologische rijkdom vernietigd. De vraag tijdens het seminar van 27 mei is hoe historisch-ecologische detailkennis van veenmoerassen en veenweidegebied tot een dieper inzicht kan leiden van deze bijzondere ecosystemen en welke mogelijkheden er komende decennia zijn voor ecologisch en cultuurlandschappelijk herstel. Drie gerenommeerde veendeskundigen delen hun kennis met ons als toehoorders en gaan in debat over de relevantie van deze kennis voor de toekomstige praktijk.

Aanmelden en meer informatie

De bijeenkomst heeft online plaatsgevonden. Gelukkig hebben we de beelden nog…
https://channel.royalcast.com/cultureelerfgoed/#!/cultureelerfgoed/20210527_1

Tekst: www.cultureelerfgoed.nl, foto: NVWK

Invasieve exoten; tuin er niet in

De dagen lengen, de vogels beginnen te fluiten en veel mensen krijgen zin om in hun tuin te werken en nieuwe tuinplanten aan te schaffen. Weet jij welke tuinplanten een risico kunnen zijn voor de natuur? Daar hebben Sovon en de  Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit nu een handige hulp voor!

Veel uitheemse planten die inmiddels in de Nederlandse natuur voorkomen zijn ooit als tuinplant van ver naar Nederland gehaald voor hun sierwaarde. Ruim zestig procent van de uitheemse plantensoorten die in Nederland in het wild zijn waargenomen, zijn verwilderde tuinplanten! Het merendeel van alle in Nederland te verkrijgen uitheemse tuinplanten levert gelukkig geen probleem op in de tuin of in de natuur, omdat ze niet zelfstandig kunnen overleven en verspreiden. Maar een aantal soorten kan wel verwilderen en schade toebrengen aan de natuur.

Lees hier verder; https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=27397

Foto header; Reuzenberenklauw tussen de bomen in Groningen (Bron: Jenneke Leferink)

FLORON’s Basiscursus flora online

Dit voorjaar organiseert Floron een online basiscursus. Met als docent niemand minder dan onze voormalige coördinator van de plantenwerkgroep: Stef van Walsum. Aanmelden kan nog tot uiterlijk 7 maart. 

Wil je wilde planten bij naam kennen en leren determineren? Bij FLORON bieden ze je in het voorjaar van 2021 een Basiscursus flora die je thuis kunt volgen!
De cursus bestaat uit 14 digitale lessen en huiswerkopdrachten met de volgende onderwerpen:
-Botanische woordenschat
-Indeling van het plantenrijk
-Opbouw van de Heukels’ Flora
-Determineren met de Heukels’ Flora
-Herkennen van de tien grootste plantenfamilies
-Herkennen van de vijftig algemeenste plantensoorten
-Zelfstandig speuren naar planten bij jou in de buurt
-Hulpmiddelen om jouw plantenkennis te verdiepen
-Plantenkennis gebruiken voor natuurbescherming
-Waar je andere plantenkenners kunt ontmoeten
De inhoud van de lessen is afgestemd op planten die op dat moment in bloei staan. Het cursusmateriaal en de onderwerpen zijn samengesteld door een team van ervaren docenten en plantenkenners.
Lees hier voor verdere informatie en om je aan te melden.

Foto: bezemkruiskruid door Anton van Jaarsveld




Op veldbezoek bij de BovensteBesteBermbeheerder 2020

De gemeenten in de Krimpenerwaard hebben uitgesproken ambities om biodiversiteit te versterken. Een belangrijk onderdeel daarvan is ervoor te zorgen dat er zo’n verscheidenheid is aan planten en bloemen dat insecten, bijen, hommels enz. een goed toeven hebben. Mede daarom heeft de gemeente Krimpenerwaard zich aangesloten bij het project Prachtlint.

Het geluk wil dat we in onze buurgemeente Gouda een prima voorbeeld hebben hoe je goed bermbeheer realiseert.
Op vrijdag 9 oktober gingen we met vijf ambtenaren van de gemeenten Krimpenerwaard en Krimpen aan den IJssel, en met wethouder Jeanette Hofman van de gemeente Krimpenerwaard op veldbezoek in Gouda. Gastheer was André van Kleinwee, de stadsecoloog van Gouda (en Zoetermeer) en om zijn jarenlange inzet voor ecologisch beheer door De Vlinderstichting en Stichting GroenKeur uitgeroepen tot BovensteBesteBermbeheerder 2020. Jarenlange inzet betekent in de situatie van Gouda al meer dan dertig jaar consequent beleid en goed letten op de uitvoering!

Het ecologisch beheer van het openbaar groen – wegbermen, oevers en plantsoenen – stond dus centraal tijdens het bezoek. En wat kun je door het enthousiasme en de tomeloze inzet van mensen veel leren en inspiratie opdoen. Zo kwamen langs: de keuze van zaadmengsels, het gebruik van maaisel van natuurorganisaties, zaaitijd, het beheer na inzaaien, het beheer op langere termijn, communicatie naar en betrekken van bewoners: het zijn allemaal belangrijke onderwerpen waarover wij en de bermbeheerders kunnen leren van anderen, om niet dezelfde fouten te maken als anderen.

De donderdag ervoor en de zaterdag erna waren kletsnat. Maar vrijdagochtend bleef het droog, en scheen zelfs een poos de zon. Kortom, we hadden een mooie ochtend. In het voorjaar maar eens kijken langs het Heempad in Gouda, bijvoorbeeld naar die honderden bloeiende kievitsbloemen, een soort die hoort bij het Groene Hart.

Heempad journaal 39

IVN-gids Hans van Dam is geboren en getogen in Stolwijk. In de Waardvogeluitgaven van 2017 deelde hij zijn ‘Natuurherinneringen’ uit zijn jeugd in de Krimpenerwaard met ons. Later werkte en woonde hij in Boskoop waar hij zijn liefde voor de natuur gedurende vele jaren intensief in praktijk heeft gebracht. Tot op de dag van vandaag is hij zeer actief voor IVN Boskoop en in Natuurtuin De Veenmol.

Ook schrijft hij regelmatig het Heempad Journaal met allerlei leuke en interessante wetenswaardigheden over zijn waarnemingen in de natuur en langs het Heempad Verlaan. Hiernaast staat weer zijn meest recente Journaal.

Heempad Journaal 36

IVN-gids Hans van Dam is geboren en getogen in Stolwijk. In de Waardvogeluitgaven van 2017 deelde hij zijn ‘Natuurherinneringen’ uit zijn jeugd in de Krimpenerwaard met ons. Later werkte en woonde hij in Boskoop waar hij zijn liefde voor de natuur gedurende vele jaren intensief in praktijk heeft gebracht. Tot op de dag van vandaag is hij zeer actief voor IVN Boskoop en in Natuurtuin De Veenmol.

Ook schrijft hij regelmatig het Heempad Journaal met allerlei leuke en interessante wetenswaardigheden over zijn waarnemingen in de natuur en langs het Heempad Verlaan. Hiernaast staat weer zijn meest recente Journaal.