Steun de nieuwe EU-natuurherstelwet in een petitie

Maria Kuijf op 30 oktober 2022

De natuur is ernstig aangetast en staat onder zware druk. Het is daarom goed nieuws dat de Europese Commissie in juni een baanbrekend wetsvoorstel voor natuurherstel heeft gepresenteerd. De Nederlandse regering en de Tweede Kamer willen dit wetsvoorstel echter afzwakken. Een slechte zaak, vindt Vogelbescherming en roept op om het EU-voorstel juist te steunen.

Naar de petitie voor een krachtige natuurherstelwet.

Aangetaste ecosystemen

De Europese Commissie bracht in juni 2022 een voorstel uit voor een nieuwe natuurherstelwet. Die moet er voor zorgen dat alle EU-lidstaten aangetaste ecosystemen herstellen en eenmaal herstelde natuur in stand houden.

Dat geldt voor natuurgebieden, zee-natuur, rivieren, landbouwgebieden, bossen en ook stedelijke ecosystemen. Via deze natuurherstelwet zijn de samenhangende crises op het gebied van biodiversiteit, klimaat en verontreiniging effectief en efficiënt aan te pakken. Onderdeel van het voorstel is ook een ‘verslechteringsverbod’ buiten Natura 2000-gebieden. Deze nieuwe vereiste stelt dat habitattypen en herstelde leefgebieden van soorten ook buiten Natura 2000-gebieden niet mogen verslechteren.

Onlangs kwam BirdLife International met een rapport waaruit blijkt dat een op de acht vogelsoorten in de wereld bedreigd is. Herstel van de natuur in Europa, in Nederland en in alle andere lidstaten is dus ook vanwege de vogels hard nodig.

Het EU-wetsvoorstel is niet alleen in het belang van vogels en natuur, maar juist ook voor mensen. Wij zijn immers net zo goed afhankelijk van een gezonde natuur voor ons voedsel, schoon water en onze gezondheid. Gezonde ecosystemen als veengebieden, graslanden, zoetwatergebieden, zeeën en bossen slaan ook grote hoeveelheden broeikasgassen op en dragen bij aan het beperken van de gevolgen van klimaatverandering.

Verslechteringsverbod

De Tweede Kamer heeft op 20 oktober jl. een motie van de BoerBurgerBeweging aangenomen waarin staat dat onze regering zich in Brussel maximaal moet inzetten om het ‘verslechteringsverbod’ uit de nieuwe EU-natuurherstelwet te krijgen, zodat Nederland niet op slot zou gaan. De motie werd ontraden door de regering, maar wel gesteund door een krappe Kamermeerderheid (waaronder de kabinetspartijen VVD en CDA). Dat is een slechte zaak, omdat het precies het tegenovergestelde voorstelt van wat nodig is: verdere afbraak in plaats van herstel.

Basiskwaliteit natuur

De motie van BBB suggereert ten onrechte dat de EU-natuurherstelwet als harde eis ook een verslechteringsverbod bevat voor groen in steden en dorpen. Maar daarvoor bevat het wetsvoorstel juist een flexibelere benadering: geen nettoverlies aan natuur en een geleidelijke toename van stedelijke groene ruimte. Kort door de bocht, het nieuwe voorstel biedt de mogelijkheid om in steden en dorpen natuur weg te halen om elders te compenseren, zolang de hoeveelheid stedelijk groen netto maar gelijk blijft/toeneemt.

Het beoogde voorstel van de Europese Commissie sluit goed aan bij de gewenste Basiskwaliteit Natuur in Nederland en het inrichten van een ‘natuurinclusieve’ samenleving, waarvoor brede steun was bij de regering en de Tweede Kamer. Zo kwam bijvoorbeeld de VVD al in 2018 met de motie ‘groen in de stad’, voor slimme oplossingen voor meer groen in steden. Het CDA diende later de – ook ruim aangenomen – motie in om met voorstellen te komen voor natuurinclusieve steden ten behoeve van biodiversiteit. Meer groen in de stad beschermt mensen ook tegen hittestress en zorgt voor betere luchtkwaliteit.

Gezonde toekomst

Voor Nederland is de EU-natuurherstelwet van groot belang omdat het duidelijk perspectief biedt om uit de stikstofcrisis te komen en om natuur, mensen en ondernemingen een duurzame en gezonde toekomst te kunnen bieden.

Teken de petitie

Een universitair hoofddocent landbouw- en voedselbeleid aan de WUR (Wageningen University & Research), Jeroen Candel, is een petitie gestart om de beoogde natuurherstelwet niet af te zwakken. Vogelbescherming steunt deze petitie net als andere natuurorganisaties. U ook?

Naar de petitie voor een krachtige natuurherstelwet.

Foto header; Maria Kuijf

Stikstof: simpel uitgelegd door Vogelbescherming Nederland

Maria Kuijf op 20 oktober 2022

De stikstofuitstoot moet omlaag, zegt het kabinet. Snapt u hoe het precies zit met stikstof en wat het probleem eigenlijk is? Is het alleen ongezond voor de natuur, of ook voor mensen? Moeten we al die maatregelen wel willen? Het antwoord op al deze vragen, kort en duidelijk.

In het publieke debat over de stikstofcrisis lopen de meningen momenteel uiteen van ‘de zure regen kwam toch ook niet, wat een onzin allemaal’ en ‘planten hebben juist stikstof nodig om te groeien’ tot ‘de stikstofcrisis is de grootste crisis denkbaar, we móeten nu wel actie ondernemen’. Maak daar maar eens chocola van. Daarom, simpel en duidelijk hoe het zit met stikstof, vooral in relatie tot vogels.

Via deze link kunt u het vervolg van het artikel lezen.

Gratis bomen weer verkrijgbaar, campagne van Urgenda

Maria Kuijf op 20 oktober 2022

Vorige week gaf minister Van der Wal het startschot voor het derde plantseizoen van Meer Bomen Nu. Vanaf nu kan heel Nederland weer gratis bomen en struiken aanvragen of aanmelden.

Meer Bomen Nu is een campagne van Urgenda. In de afgelopen 2,5 jaar werden dankzij duizenden vrijwilligers al 890.000 bomen en struiken gratis weggegeven. Het gaat om jonge bomen en struiken die op de verkeerde plek opgroeien en nu elders een tweede kans krijgen. De campagne krijgt dit jaar geweldig veel bijval: van provincies, gemeenten en natuurorganisaties tot bedrijfsleven. Als kers aan de boom behaalde Meer Bomen Nu een 26e plaats in Trouws Duurzame 100!

Lees hier hoe het werkt.

Gematigd positief over rapport Remkes

Maria Kuijf op 5 oktober 2022

Vandaag presenteerde Johan Remkes na zijn gesprekken met de vele verschillende betrokkenen zijn advies over de stikstofcrisis in het rapport ‘Wat kan wel’. Vogelbescherming is er gematigd positief over, net als de andere natuur- en milieuorganisaties.

Noodzaak natuurherstel

De gezamenlijke natuur- en milieuorganisaties Natuur & Milieu, Natuurmonumenten, Milieudefensie, LandschappenNL, de Natuur en Milieufederaties, Vogelbescherming Nederland, SoortenNL en het Wereld Natuur Fonds zijn gematigd positief over het advies van Remkes.

De organisaties zijn blij dat Remkes consistent is met zijn eerdere bevindingen over de noodzaak van een onontkoombare aanpak om de natuur te herstellen. Ze zien echter wel zorgpunten in onder meer het tijdspad richting 2030, omdat er door tussentijdse meetmomenten ruimte kan ontstaan om de doelen uit te stellen. Ook de eventuele uitwerking in een landbouwakkoord brengt het risico op vertraging met zich mee.

Impasse desastreus

De crisis voor de natuur is vanwege het stikstofprobleem zo groot, dat verdere impasse en vertraging nog vele malen desastreuzer zijn. Daarom is snelle wettelijke verankering van het reductiedoel cruciaal. Het is terecht dat Remkes alle sectoren oproept een bijdrage te leveren om het probleem samen op te lossen. Als met deze aanpassingen de stikstofcrisis nu echt aangepakt wordt, is er nog hoop op het redden van de natuur in Nederland.

Landbouwtransitie in ieders belang

De neerslag van stikstof is al decennia lang veel te hoog en we zien de effecten ervan in de natuurgebieden. De vegetatie verandert, insecten nemen af, vogels kunnen minder voedsel vinden en brengen minder jongen groot. Het verdwijnen van tapuit en korhoen is voor een groot deel terug te voeren op stikstof.

Maar het gaat niet alleen om een zeldzame soorten. Bosvogels op de Veluwe zoals de koolmees krijgen door kalkgebrek dunne eischalen en de kuikens hebben groeiproblemen. Het hele samenhangende en kleurrijke tapijt van onze natuurlijke systemen is aan het rafelen.

Daarbij is stikstof maar één probleem van de veel te intensieve landbouw. Boerenlandvogels als veldleeuwerik en grutto lijden al lange tijd onder de steeds eentoniger graslanden, het vele maaien, de lage waterstanden en bestrijdingsmiddelen.

De urgentie is zo groot, dat we nu de omslag moeten maken naar een echt duurzame, natuurinclusieve landbouw waarmee we vele problemen in één keer oplossen en waarmee boeren een goede boterham kunnen verdienen. Er zijn genoeg voorbeelden die laten zien dat het kan, boeren mét natuur.

Dus laten we nu vooral doorpakken. We zijn dan ook blij dat Remkes deze denklijn deelt en aangeeft dat een landbouwtransitie in ons aller belang is. Als natuur- en milieuorganisaties kunnen we niet genoeg benadrukken hoe cruciaal de rol van de grote veevoerbedrijven, chemieconcerns en banken hierbij is, juist ook om boeren perspectief te bieden.

Bron; https://www.vogelbescherming.nl

Rapport Remkes: ‘Wat wel kan – Uit de impasse en een aanzet voor perspectief’.

Maria Kuijf op 5 oktober 2022

Vandaag, 5 oktober 2022, is uitgebracht het Rapport Remkes ‘Wat wel kan – Uit de impasse en een aanzet voor perspectief’.

Het kabinet is voornemens om op 14 oktober 2022 op hoofdlijnen een eerste reactie op dat rapport te geven.

In november 2022 zal dan de Tweede Kamer worden geïnformeerd over de hoofdlijnen van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) met een verdere concretisering van de doelen en nadere uitwerking van de structurerende keuzes, en de toekomst van de landbouw.

Doormiddel van deze link kan nadere informatie worden gedownload.

Het gaat dan om:

– de Kamerbrief over het Rapport Remkes van de ministers voor Stikstof en Natuur en voor LNV aan de voorzitter van de Tweede Kamer (de tekst van de Kamerbrief van 5-10-2022 is hieronder weergegeven);

– de beslisnota bij Kamerbrief over het Rapport Remkes;

– het Rapport Remkes: “Wat wel kan – Uit de impasse en een aanzet voor perspectief”.

Leuke Eurobirdwatch op de Hoekse Sluis

Maria Kuijf op 1 oktober 2022

Een paar buien en verder vooral mooie luchten. We hoefden ons niet te vervelen op de telpost: tussen 7.00 en 11.30 uur kwamen o.a. 1200 boerenzwaluwen, maar liefst 9 beflijsters, een paar groepjes pijlstaarten en twee groepjes middelste zaagbekken langs. Die laatste waren een verrassing, want het is in Nederland vooral een kustvogel. De zanglijster, met 1660 exemplaren, was de meest getelde vogel evenals in de rest van Nederland. De boerenzwaluw was de tweede meest waargenomen soort op onze telpost.

Totaal werden er 4022 vogels en 66 soorten geteld in bijna 11 uur. Al met al een geslaagde telling!

Klik hier voor het resultaat van de telling.

Foto header door Jaap Graveland

Minister Van der Wal ontvangt Aanvalsplan Landschap enthousiast

Maria Kuijf op 29 september 2022

Gisteren werd het Aanvalsplan Landschap gelanceerd en overhandigd aan minister Van der Wal. Doel is om 10% van het landelijk gebied in te richten voor groene en blauwe landschapselementen. In 2030 moet de helft van deze ambitie zijn gerealiseerd. Uiterlijk in 2050 moet het groen-blauwe raamwerk klaar zijn.

Lees hier het volledige bericht van de Natuur en Milieufederaties.

Download hier het AanvalsplanDownloaden
En je vindt hier een toelichting op het plan, zoals aan de minister gepresenteerd door Petra Souwerbren, directeur Natuur en Milieu Gelderland, en door Albert van der Ploeg van BoerenNatuur.Downloaden

Heggen, bosstroken en natuurlijke oevers moeten over 8 jaar verdubbeld zijn

Maria Kuijf op 29 september 2022

De herfst is begonnen, en daarmee hét seizoen om heggen, houtwallen en bosstroken te planten. Die hebben grote waarde voor het landschap en de natuur. Maar er is ook haast bij, om onze eigen klimaatdoelen te halen en aan Europese afspraken voor natuurbescherming te voldoen.

In 2030 moet ten minste 5 procent van het landelijk gebied bestaan uit “blauw-groene dooradering” – en in 2050 tien procent. Nu is dat 2 à 3 procent.

Met een woensdag gepresenteerd aanvalsplan moeten krachten worden gebundeld. Afzender is de Stichting Deltaplan Biodiversiteitsherstel, een samenwerking van wetenschappers, bedrijven, boeren en andere burgers die de natuurlijke soortenrijkdom van Nederland willen herstellen. Die gaat bij insecten, planten en vogels in rap tempo achteruit.

Een relatief eenvoudige manier om biodiversiteitsverlies te stoppen en zelfs om te draaien, is het terugbrengen van zogeheten landschapselementen. Dat is een verzamelterm voor allerlei vaak levende objecten en afscheidingen, zoals knotwilgen, losse bomen, smalle bosstroken, natuurlijke oevers, hoogstamboomgaarden en heggen.

Lees hier het artikel verder.

Door: Rolf Schuttenhelm

Nationale Vogel de grutto blijft steeds langer in Nederland

Maria Kuijf op 21 september 2022

De grutto vertrekt steeds later naar het zuiden en komt vaker eerder terug naar de Nederlandse weilanden, waarmee de vogel steeds langer in Nederland verblijft. “Wellicht kunnen we over niet al te lange tijd het hele jaar door onze Nationale Vogels zien”, aldus weidevogelonderzoeker Jos Hooijmeijer van de Rijksuniversiteit Groningen zondagochtend in het programma Vroege Vogels op NPO Radio 1.

Er worden nu al het hele jaar door grutto’s gezien, maar dat is de variant die op IJsland broedt. De vogel die in onze weilanden broedt, is de Noordwest-Europese variant van de grutto. De eerste ‘Nederlandse’ grutto werd dit jaar op 14 februari gespot in Friesland. Een record voor de provincie, het landelijk record staat nog altijd op 12 februari.

Grutto’s overwinteren vooral in Afrika en komen na een tussenstop in Spanje of Portugal terug naar Nederland. De weidevogels hebben het steeds lastiger tijdens die tussenstop vanwege de droogte, aldus Hooijmeijer. “Bijvoorbeeld in het natuurgebied Doñana in Spanje wordt heel veel grondwater onttrokken door telers van aardbeien en ander fruit.”

“Die voorheen illegale waterputten zijn onlangs door de regering van de regio Andalusië gelegaliseerd. Maar daardoor is er voor de grutto’s en andere vogels in dit natuurgebied steeds minder te eten in de verdrogende bodem.”

Aantal broedparen neemt af

Verder benadrukt Hooijmeijer dat de grootste problemen voor de grutto bij ons liggen. “Ze krijgen gewoon niet voldoende jongen groot om de aantallen op peil te houden. Wij zullen er echt alles aan moeten doen om bijvoorbeeld met natuurinclusieve landbouw ervoor te zorgen dat de vogels voldoende tijd krijgen om eieren uit te broeden en de kuikens voldoende insecten vinden”, aldus Hooijmeijer.

In 2020 werd bekend dat het aantal broedparen van de grutto in twintig jaar gedaald was van 60.000 naar 30.000. Meer dan de helft van alle grutto’s ter wereld broedt in Nederland.

In 2015 koos het publiek de grutto tot Nationale Vogel. De verkiezing was door Vroege Vogels in het leven geroepen.

Bron: Door NU.nl/ANP

Foto header door Peter Stam

Onderzoek: welke bomen helpen ons het best?

Maria Kuijf op 19 september 2022

Dat bomen nuttig zijn om hitte-eilanden te voorkomen is al langer bekend. Nu wordt voor het eerst onderzocht welke bomen het meest helpen. Klimaatverandering stelt onze bomen op de proef. Tegelijkertijd hebben we juist die bomen steeds harder nodig in een veranderend klimaat. Wageningen University Research bekijkt welke stadsbomen we het beste kunnen planten.

Hier kan je het bericht van Binnenlands Bestuur verder lezen.

Illustratie header: https://oost-online.nl/