Nederlandse landschap verloor 225.000 kilometer heg, roep om herstel groeit

Een eeuw geleden werd het Nederlandse boerenland doorkruist door een netwerk van duizenden kilometers heggen en houtwallen. Ruilverkaveling en prikkeldraad maakten daar na de Tweede Wereldoorlog een abrupt einde aan. NU.nl sprak vier mensen uit een groeiende beweging die de heggen willen herstellen, om de natuur weer in het landschap te krijgen.

Zij lijken de wind mee te hebben: over 8 jaar moet tien procent van het landoppervlak weer bestaan uit ‘groen-blauwe dooradering’. Een kans voor het landschap, wandelaars en bovenal: de natuur. Want heggen, houtwallen en natuurlijke oevers bruisen van het leven.

Lees hier het volledige bericht op nu.nl

Foto header: Een oeroud Nederlands heggenlandschap langs de Maas. Foto: Valentijn te Plate, Vereniging Nederlands Cultuurlandschap

Natuur- en Vogelwerkgroep Krimpenerwaard wil jeugd meer betrekken bij natuur

https://www.hetkontakt.nl/30 jan 22

Kinderen komen steeds minder in contact met natuur. Volgens Jaap Graveland staat mede hierdoor het draagvlak voor natuurherstel op de langere termijn onder druk.

De Natuur- en Vogelwerkgroep Krimpenerwaard (NVWK) bestaat 60 jaar. De natuurvereniging is druk met inventarisaties van planten, het tellen van vogels, het onderhoud van landschappen en het organiseren van excursies en lezingen. 

“Dat laatste schiet er mede door corona nogal bij in, terwijl er meer behoefte aan is dan ooit,” vertelt de bezorgde NVWK-voorzitter Jaap Graveland. “Ik ben veel in de weer met overheden over water-, berm- en agrarisch natuurbeheer. Dit zijn allemaal ‘grote-mensen-onderwerpen’. We doen echter weinig met jeugd, omdat het nog onvoldoende lukt daar mensen voor te krijgen.”

De betreffende NVWK-werkgroep is constant op zoek naar mensen, die buitenlessen helpen verzorgen, kinderexcursies organiseren en lezingen willen geven. Graveland: “Je hebt voor kinderen ook een ander verhaal nodig: niet klagen over verlies, maar enthousiast maken voor wat er nog is, en hoe het beter kan. Mijn voornemen voor 2022 is dan ook versterking van onze inzet voor jeugd en jongeren.”

Vogelpuzzel
Daarvoor haalt Jaap Graveland alles uit de kast. Soms worden gestes zomaar in de schoot geworpen. Een NVWK-lid had stelde onlangs een vogelpuzzel van duizend stukjes met opvallend veel vogelsoorten uit de Krimpenerwaard beschikbaar.

“Met onze familie zetten we rond Kerst een oude 1.000-stukjes puzzel in elkaar,” vervolgt Graveland. “Dat is supergezellig! Ik zie het al voor me, dat we de vogelpuzzel in een paar middagen in elkaar puzzelen met jeugd, waarbij we al puzzelend iets vertellen over elke soort. En dan later tijdens een weidevogelsafari de vogels observeren in de Krimpenerwaard. Buiten vertoeven is zeker in deze tijd erg gezond.” 

Belangstellenden die zich wil inzetten om jeugd meer bij natuur te betrekken kunnen zich opgeven via een mailtje naar jeugd@nvwk.nl

Jeugdnatuurwacht Krimpen
De Jeugdnatuurwacht Krimpen, die zicht richt op basisschoolkinderen en brugklassers uit Krimpen aan den IJssel, is ook een vereniging, die staat te trappelen om weer in actie te komen.

“Als voorzitter van de jeugdnatuurwacht heb ik regelmatig contact met Jaap Graveland over hoe wij de jeugd meer bij de natuur kunnen betrekken,” zegt Krimpenaar André Bloot. “Op dit moment telt de JNW 140 leden. We zijn druk bezig om plannen te maken voor de toekomst.” 

Wie hieraan een bijdrage wil leveren, kan zich aanmelden: info@jnw-krimpen.nl.

Nederland beschermt de natuur kapot

‘In geen enkel Europees land worden zo veel dier- en plantensoorten bedreigd als in Nederland. Hoe dat kan? Juist het beleid van de Nederlandse overheid dat de natuur moet beschermen, is schadelijk voor de natuur.” Aldus Thomas Oudman in de Correspondent.

“Mensen houden heel veel van natuur. Geen kind dat dieren saai vindt. Dat legde David Attenborough eens mooi uit in een interview met Barack Obama. Niets maakt een huis zo duur als een bos ernaast.  Een ziekenhuispatiënt met een plant op zijn nachtkastje herstelt sneller van zijn kwalen.  Geef mensen twee weken vakantie en ze vertrekken acuut naar de laatste natuurparadijsjes. 

Maar als we zo veel van de natuur houden, waarom zorgen we er dan zo slecht voor? 

Zeker in Nederland dringt die vraag zich meer dan ooit op. Nergens anders in Europa kwamen in de afgelopen eeuw zo veel dier- en plantensoorten in de verdrukking  als in natuurliefhebbend Nederland. En dat is niet omdat we ze doodknuffelen. 

Hoewel, misschien juist wel. Want, blijkt uit allerhande wetenschappelijk onderzoek: juist de manier waarop de Nederlandse overheid natuur zegt te beschermen, is schadelijk voor de natuur.

Dat zit zo. Nederland investeert zijn geld voor natuurbeleid al enkele decennia voornamelijk in de zogenoemde Natura 2000-gebieden  – beschermde gebieden waar de natuur prioriteit heeft. Stukjes natuur die als het ware ‘apart’ gezet zijn en afgeschermd worden. De minimale Europese eis – het afkaderen van geschikt leefgebied voor een lijst bedreigde dier- en plantensoorten, is voor Nederland het hoofddoel geworden.

Maar, zo constateren wetenschappers keer op keer: dat werkt helemaal niet. Een hek om beschermde gebieden met toegewezen natuur, en daarbuiten je gang gaan, dat is niet hoe natuurlijke ecosystemen op de lange termijn floreren. 

Bovendien is het onlogisch en onnodig duur. Aan de ene kant financiert de overheid vervuilende economische activiteiten die de natuur tegenwerken (de agrarische sector, de industrie en de bouw), terwijl ze aan de andere kant bakken met geld uitgeeft aan het herstellen van de ergste effecten daarvan.”

Lees hier het hele artikel in de Correspondent

Lou-Lou van Staaveren

Help mee om scholeksters een plek te geven in de stad

Stichting Onderzoek Scholekster

Deze stichting (afgekort SOS) is begin april 2019 opgericht en heeft als doel het initiëren, stimuleren en (laten) uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek naar scholeksters en hun leefgebieden, om hiermee bij te dragen aan hun bescherming. Zij zijn een project gestart om de scholekster een handje te helpen. SOS kan de door jou ingevulde gegevens over de nesten gebruiken voor wetenschappelijk onderzoek. Daarnaast kunnen de kuikens in de stad tegen allerlei problemen aanlopen en geeft SOS je tips om ze te helpen.

Waarom is dit project nodig?

Helaas is de scholekster de afgelopen decennia snel in aantal afgenomen. De scholekster kan daarom wat extra hulp goed gebruiken, vooral tijdens het broedseizoen in de stad. Als een paartje eens in de drie jaar een jong groot brengt is dat voldoende om de populatie op peil te houden. Niet alle jongen worden grootgebracht omdat er bijvoorbeeld niet genoeg eten is, of omdat ze worden opgegeten. Dit is een natuurlijk proces. In de stad lopen ze echter tegen andere problemen aan. Zo verdwijnen de jongen vaak via regenpijpen in het riool of verzwakken ze door extreem hoge temperaturen op het dak door gebrek aan beschutting en water. Jij kunt helpen om dit te voorkomen, kijk snel bij de tips en doe mee via; www.scholekster op het dak

Als je meer wilt ontdekken over de achteruitgang van de scholeksters kijk dan op www.chirpscholekster.nl. Hier is meer informatie te vinden over lopend onderzoek naar de verschillende factoren die bijdragen aan de achteruitgang van de scholekster.

Doe mee

Vul de gegevens in van het nest bij jou in de buurt, door jouw antwoorden help je de scholekster enorm! Het is voor het onderzoek erg nuttig om waarnemingen over het nest, de eieren en jongen te ontvangen.

De beste resultaten worden verkregen als je de waarnemingen van eieren en/of jongen om de paar dagen wilt invullen. Dit kan eenvoudig door gebruik te maken van de nestcode die je ontvangt. Je hoeft de nestinformatie dan niet nog een keer in te vullen!

Je kunt ook de handen uit de mouwen steken en zelf aan de slag gaan. Kijk bij de tips om te zien wat je nu al kunt doen!

Voor tienduizenden euro’s aan gereedschap gestolen uit werkschuur Zuid-Hollands Landschap

Uit de werkschuur van Het Zuid-Hollands Landschap, aan de Schaapjeszijde bij Ouderkerk aan den IJssel, is in het weekend van 8 en 9 januari een grote hoeveelheid gereedschap gestolen. Het materieel vertegenwoordigde een waarde van vele tienduizenden euro’s, meldt Maarten Breedveld van het ZHL.

“Op maandagochtend trof een van de boswachter een opengebroken schuur aan en zag dat een groot deel van het materieel is gestolen”, zegt Maarten Breedveld, regiohoofd van het Veenweidengebied. 

Het Zuid-Hollands Landschap werkt in de Krimpenerwaard aan natuurbeheer van belangrijke weidevogelgebieden. De organisatie is verontwaardigd over de inbraak. “Het is compleet waardeloos,” aldus Breedveld, “Ik schat in dat er voor vele tienduizenden euro’s aan onder meer kettingzagen, bosmaaiers en accu’s is gejat.” Het gaat vooral om materiaal met een accu. Extra zuur is dat de organisatie net had geïnvesteerd in nieuw materiaal.

Breedveld laat weten dat er nu een hoop werk blijft liggen. Het gaat dan vooral om zaagwerk, zoals het knotten van wilgen. Werk dat voor het broedseizoen van weidevogels afgerond moet zijn. Dat broedseizoen begint in maart, er is dus wel enige tijdsdruk. Breedveld: “Er gaan waarschijnlijk weken overheen voordat we voldoende vervangend materieel ontvangen, dus het werk blijft liggen.

Vrijwilligers zijn de dupe

Niet alleen de boswachters van Het Zuid-Hollands Landschap zijn de dupe. Er is ook materiaal meegenomen van de Natuur- en Vogelwerkgroep Krimpenerwaard en De Groene Motor. De laatste is een organisatie waar mensen materiaal kunnen lenen om zich in te zetten voor groen in hun omgeving. “Niet alleen onze boswachters en vrijwilligers worden hierdoor geraakt, ook vele andere vrijwilligers kunnen niet aan de slag”, zegt Breedveld.

Jaap Graveland van de Natuur- en Vogelwerkgroep Krimpenerwaard (NVWK) laat weten dat er inderdaad ook materiaal van de NVWK gestolen is. “Het gaat om een aantal motorzagen, die we bijvoorbeeld gebruiken voor het knotten van wilgen.” Het is volgens hem de zoveelste domper voor zijn vrijwilligers. Hij doelt daarmee bijvoorbeeld op het insectenhotel in het Veenweidepark bij Stolwijkersluis dat een tijd geleden tweemaal in brand is gestoken. Dat was gemaakt en geplaatst door vrijwilligers van de NVWK. “Het wordt ons wel lastig gemaakt. Ons vrijwilligersgevoel wordt iedere keer weer geschaad.”

Getuigen gezocht

Het grote hek voor het terrein was nog afgesloten, daarom wordt ervan uitgegaan dat het om meerdere daders gaat. Waarschijnlijk zijn de gestolen goederen over het hek getild. Een deel van het waar is daarbij in de sloot terechtgekomen. Er stonden bij het hek ook een kruiwagen en kleine aanhanger die gebruikt waren voor het vervoeren vanuit de schuur. Vanwege de hoeveelheid materiaal die gestolen is, hebben de daders waarschijnlijk in een busje of kleine vrachtwagen gereden.

Stichting Het Zuid-Hollands Landschap heeft maandagochtend meteen aangifte gedaan. De politie is op zoek naar getuigen. Wie iets heeft gezien bij de werkschuur, camerabeelden heeft waar misschien de voertuigen van de daders op staan of meer weet over de inbraak kan zich melden bij de politie Krimpenerwaard: 0900-8844.

Bron: https://www.hetkontakt.nl/

Pimpelmezen niet voeren

In het vroege voorjaar van 2020 ontving het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC) van de Universiteit Utrecht meerdere meldingen van zowel dode als zieke pimpelmezen. Het aantal meldingen van dode pimpelmezen is weliswaar laag, maar het is opvallend dat sommige melders aangeven dat er meerdere, tot wel tien stuks, dode pimpelmezen zijn gevonden in korte tijd.

De zieke pimpelmezen zitten bol, zijn suf en zijn hun schuwheid verloren. Ze kunnen tot op zeer korte afstand worden benaderd. Een aantal mensen meldt ook dat de snavel er vies uitziet. Ook in Duitsland zijn recent meer dode pimpelmezen gezien: er is een NOS bericht verschenen over een verhoogd aantal dode pimpelmezen. Ook in de Duitse media is een bericht verschenen.

Onderzoek

In de afgelopen weken heeft DWHC vijf dode pimpelmezen kunnen onderzoeken. Vier dieren hadden een longontsteking, het vijfde dier was ongeschikt om goed te kunnen beoordelen. Het is (nog) niet duidelijk waardoor de longontsteking is veroorzaakt. Opvallend is dat alle vijf  mezen mager waren, ondanks het feit dat de vogels (deels) bijgevoerd werden.

Hygiëne bij voeren

Het is nog geheel onbekend wat de mezensterfte veroorzaakt. Omdat het mogelijk om een infectieziekte zou kunnen gaan, is het belangrijk om te voorkomen dat vogels elkaar direct of indirect via een voer/drinkplek besmetten. Als er sprake is van vogelsterfte in je tuin, haal dan de voer- en/of drinkbakken weg.

Foto: Peter Stam

Heempad journaal 39

IVN-gids Hans van Dam is geboren en getogen in Stolwijk. In de Waardvogeluitgaven van 2017 deelde hij zijn ‘Natuurherinneringen’ uit zijn jeugd in de Krimpenerwaard met ons. Later werkte en woonde hij in Boskoop waar hij zijn liefde voor de natuur gedurende vele jaren intensief in praktijk heeft gebracht. Tot op de dag van vandaag is hij zeer actief voor IVN Boskoop en in Natuurtuin De Veenmol.

Ook schrijft hij regelmatig het Heempad Journaal met allerlei leuke en interessante wetenswaardigheden over zijn waarnemingen in de natuur en langs het Heempad Verlaan. Hiernaast staat weer zijn meest recente Journaal.

Krimpenerwaard Important Bird en Biodiverstity Area

Sovon en Vogelbescherming Nederland hebben een update uitgegeven van het rapport over Important Bird and Biodiversity Areas. Het vorige onderzoek was van twintig jaar geleden. Anders dan 20 jaar geleden staat de Krimpenerwaard daar nu bij. Het gaat om het totaal aantal watervogels, maar ook om de aantallen van specifieke soorten. Voor de Krimpenerwaard zijn dat zwarte stern, smient, knobbelzwaan, kleine zwaan, slobeend en niet te vergeten de meerkoet. De belangrijkste bron voor het beslissen over al of niet toekennen van deze status is de wintervogeltelling, waaraan veel NVWK-leden deelnemen.

IBA’s zijn gebieden die van internationaal belang zijn voor het behoud van vogels. De gebieden worden geïdentificeerd aan de hand van wetenschappelijk criteria die zijn opgesteld door Birdlife International. Om vogels goed te kunnen beschermen, is het van belang om te weten waar deze gebieden liggen, voor welke vogelsoorten ze van belang zijn en de gebieden goed te beheren en te beschermen zodat ze hun belangrijke functie voor vogels blijven behouden.

important-bird-areas-in-the-netherlands-2019

Zie hier het nieuwsbericht van Sovon; https://www.sovon.nl/nl/actueel/nieuws/belangrijke-vogelgebieden-nederland-opnieuw-kaart-gebracht

Zie ook het nieuwsbericht van de NMZH; https://milieufederatie.nl/nieuws/acht-nieuwe-belangrijke-vogelgebieden/

Foto van Peter Stam: Smienten in mist

Grutto’s ja, vliegveld NEE!

Grutto’s ja, vliegveld NEE! Een nieuw vliegveld bij Lissabon bedreigt de grutto’s en tienduizenden andere vogels. De Portugese regering heeft de plannen voor de bouw begin deze maand goedgekeurd. Een onzalig plan: het vliegveld komt midden in een Europees beschermd natuurgebied, in de monding van de rivier de Taag. Het Taag Estuarium is beschermd Natura 2000 gebied. Het is een zeer belangrijk gebied voor vogels, waaronder grutto’s, lepelaars en flamingo’s.

Gruttotrek

Teken de petitie om dit heilloze plan tegen te houden.

De NVWK op streekmarkten en braderieën

Tot voor enkele jaren hadden wij regelmatig een standje op jaarmarkten e.d. waarop aan belangstellenden uitleg werd gegeven over onze doelstellingen en onze acties. Hier werden ook nieuwe leden geworven. Er komt helaas niets meer van en dat is een gemiste kans om ons te profileren. Vind je het leuk om een paar maal per jaar bij zo’n standje te staan en de doelstellingen van de NVWK uit te dragen? De spullen om je stand ‘groen’ aan te kleden zijn uiteraard beschikbaar. De frequentie bepaal je zelf. Inmiddels heeft zich al iemand gemeld maar omdat het niet zo leuk is om in je eentje een kraampje te bemensen, zoeken we nog iemand!

Informatie bij Joke Colijn, Joke Colijn, j.j.colijn@gmail.com, 06 44744408 of 0182 359778.