Naar een uitweg uit de stikstofcrisis

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), een belangrijk adviesorgaan voor het Rijk op het gebied van milieu, natuur en ruimte, heeft op 5 juli jl. een advies uitgebracht met bovenstaande titel. Het PBL-noemt het advies een ‘policy brief’ en schetst daarin aandachtspunten bij strategische keuzes voor stikstof, natuur en klimaat. Er worden drie kostbare risico’s geschetst als doelstellingen en beleidsmaatregelen onvoldoende in samenhang worden gekozen; risico’s die bij vooruitschuiven van strategische maatregelen steeds duurder zullen uitpakken naarmate de door Europa gestelde langetermijndata naderen.

De belangrijkste boodschap uit het rapport: “Het PBL laat in deze policy brief zien dat de spanning tussen doelen, strategie en consequenties minder groot zal zijn wanneer niet stikstof maar gebiedsspecifieke natuurkwaliteit centraal gesteld wordt als nationale doelstelling.” Het advies is dus om niet uitsluitend landelijk beleid te maken op basis van de kritische depositiewaarden voor stikstof, maar regionaal maatwerk met een integrale benadering van alle doelen en met inachtneming van de diverse belangen in het landelijk gebied. Daarvoor moet in elk geografisch gebied de complete problematiek in beeld worden gebracht en moeten gebiedsgericht oplossingen worden gevonden om de Europese doelen te halen.

Het rapport waarschuwt voor vergaande consequenties voor grote delen van de landbouwsector in provincies als Gelderland, Brabant en Overijssel.

Demissionair minister Schouten heeft aangegeven dat het kabinet zich nog moet buigen over alle recent uitgebrachte rapporten en adviezen op dit thema. Er is wel alvast een motie aangenomen om de boodschap uit het PBL-rapport mee te nemen bij de kabinetsformatie.

Een woordvoerder van het ministerie van LNV: “Het stikstofprobleem is in tientallen jaren ontstaan, en niet in een paar maanden in z’n geheel opgelost. Langjarig perspectief is nodig, zeker ook voor de landbouw, zodat boeren in de toekomst hun waardevolle plek in de samenleving behouden.”

Wij zijn zeer benieuwd naar de stikstofplannen van het komende kabinet.

Versterking voor de jeugdwerkgroep

Met Monique Wooning hebben we een super-enthousiaste coördinator gevonden die met frissen ideeën onze jeugdwerkgroep nieuw leven wil inblazen. Ze onderhoudt contact met de diverse werkgroepen en is creatief in het bedenken van activiteiten. Goed geregeld zul je denken. Toch zou ze blij zijn met versterking, en dat met name voor het uitvoerende deel. Ze heeft een drukke baan, en omdat bijna alle jeugdactiveiten in het weekend vallen, komt ze in de knoop met haar andere verplichtingen die ook in haar vrije tijd geperst moeten worden. Ze zou heel graag samenwerken met iemand (of meer) die de jeugd bij een reeds afgesproken activiteit wil begeleiden. Dit is vooral belangrijk als ze er zelf niet bij kan zijn. Vind je werken met kinderen leuk? En kun je af en toe in je weekend een paar uur vrijmaken? Dan ben jij haar nieuwe maatje! Bel of mail met Monique, jeugd@nvwk.nl 06 49799006.

Tel je eigen dorpsvogels

Deed je mee met de Nationale Tuinvogeltelling? Dan is dit ook iets voor jou. Door driemaal in het voorjaar vogels op een bepaalde plek in je eigen bebouwde kom te tellen, wordt duidelijk of onze beide gemeenten slagen in hun voornemen om de goede maatregelen te nemen die de kernen beter leefbaar maken voor vogels. De NVWK maakt er een speerpunt van om ook in onze bebouwde kommen natuurinclusief te (laten) bouwen en renoveren en het groenbeleid daarop af te stemmen op. Want steeds meer vogels verdwijnen uit de bebouwde kom en het wordt zo een dooie boel. Daarom tellen overal in het land mensen al stadsvogels voor het Meetnet Urbane Soorten, MUS – doe ook mee! Kleine moeite, die belangrijke informatie over je eigen leefomgeving oplevert om waar nodig bij te kunnen sturen.
Lees ook het artikel in de Waardvogel van juni op blz 9! Bel of mail Jaap Graveland, jaap.graveland@nvwk.nl 06 53579285 of Mariëlla van Gemeren, werkgroepro@nvwk.nl, 06 18365815.

Foto: kokmeeuwen door Peter Stam

Inspraakreactie NVWK op RES 1.0

Gemeenteraad Krimpenerwaard is akkoord met RES 1.0

De Regionale Energiestrategie zet in op zonnepanelen, grootschalig op daken, in kleine zonnevelden, in de Krimpenerwaard in de berm van de N210 en beperkt in agrarisch gebied in het westen van de Krimpenerwaard. Zie het Kontakt.

Inspraakreactie NVWK op RES 1.0

Hieronder is onze inspraakreactie. Wat we daarin opmerken over panelen in bermen geldt ook voor panelen op agrarische percelen: verken of dit vermeden kan worden door enkele windturbines te plaatsen bij bedrijfsterreinen langs de N11 en A12. Wij vinden dat zonnepanelen niet ten koste mogen gaan van biodiversiteit en landbouwgrond. Landbouwgrond waar bovendien (bij Krimpen ad Lek) veel weidevogels zitten. Daar komt nog eens bij dat er steeds meer beroep wordt gedaan op boeren om te extensiveren. Met minder grond wordt dat moeilijker. Niet alles kan.

NVWK doet mee met Herman de Manmaand; maand vol activiteiten

Herman de Man Herman de Man is één van de bekendste Nederlandse schrijvers van literaire streekromans. Van 8 juli t/m 8 augustus wordt in de Lopiker- en Krimpenerwaard, in de vierhoek IJsselstein – Schoonhoven – Gouda – Woerden, een Herman de Manmaand georganiseerd. Langs vijf verschillende fietsroutes kan men dan in de weekenden onderweg afstappen voor leuke en informatieve activiteiten die in meer of mindere mate in het teken staan van Herman de Man. Omdat hij er gewoond heeft, die boerderij, dat café, die rivier of wetering of dat land een rol in een van zijn boek(en) gespeeld heeft of omdat daar opnames voor de tv-serie Het wassende water hebben plaatsgevonden.

De ruim 50 verschillende activiteiten staan genoemd op www.hermandeman.nl: vaartochten, stadswandelingen, vertelvoorstellingen, boerderij- en tuinbezoeken, boekselen, oldtimer trekkertoertocht, arrangementen, enzovoorts. Ze zijn meestal op zaterdag en/of zondag, veelal tussen 10-16 uur. De fietsroutes, een groot deel van de agenda en heel veel meer wetenswaardigheden staan inmiddels online. Hier kunt u een leuk promo-filmpje bekijken.

NVWK doet mee

De NVWK organiseerde de cursus ‘NVWK geeft erven vleugels’ en gaf 70 erfeigenaren advies hoe je vogels kunt lokken naar het erf of de tuin. Enkele oud-deelnemers aan de cursus stellen hun tuinen/erven een dag open in het kader van de Herman de Man maand. Ze vertellen u graag over de beplanting (bomen, struiken, kruiden) die ze voor vogels en insecten hebben aangebracht en welke nest- en schuilgelegenheid hun erf biedt voor vogels. Op twee locaties worden er vertelvoorstellingen gegeven, gebaseerd op het werk van Herman de Man. De open tuinen/erven worden opgenomen in vijf fietsroutes die de stichting Het Platteland uitzet door het zogeheten Land van Herman de Man: de vierhoek Woerden-IJsselstein-Schoonhoven-Gouda.

Op de volgende data kunt u de tuinen van de vogelerfeigenaren bezoeken:

Zaterdag 10 juli 10.00-16.00 uur: Ab en Adri Bongers, Bovenberg 118, Bergambacht

Zondag 11 juli 10.00-16.00 uur: Jaap Graveland, Westeinde 37, Berkenwoude

In het weekend van 17 (10.00-16.00 uur) en 18 juli (12.00-16.00 uur): Herman Groothuis, Oost-Vlisterdijk 42,  Vlist. Op deze locatie is op zaterdag een scene van Maria en haar timmerman te zien en op zondag de vertelvoorstelling Het wassende water. Hiervoor is reserveren wel noodzakelijk.

In het weekend van 24 juli en 25 juli, 10.00 -16.00 uur: Greethje van Royen en Jaap van der Laan, Zuidbroek 138, Bergambacht

Zaterdag 31 juli, 10.00-16.00 uur: Elize Rehorst-Anker van de Lekbongerd, Lekdijk West 85, Schoonhoven. Op deze locatie is ’s middags enkele keren de vertelvoorstelling Stoombootje in de mist te beluisteren..

Informatie is verder te vinden op: www.hermandeman.nl en facebook.com/HermandeManschrijver.

Eerste torenvalken geringd in 2021

De roofvogelwerkgroep van de NVWK is vorig jaar begonnen met de voorbereidingen van een heus torenvalkonderzoek. De aanleiding was dat de torenvalk sinds 2017 door de Stichting Vogelonderzoek Nederland (SOVON) op de rode lijst is geplaatst. Dat betekent dat het slecht gaat met de torenvalk in Nederland. De doelstelling van het onderzoek is dat we, vanaf 2021, gedurende drie jaar inzicht willen krijgen in het aantal broedende torenvalken in de Krimpenerwaard en hun jaarlijkse reproductie succes vast willen stellen.

Erik Kleyheeg ringt een jonge torenvalk, foto: Max Ossevoort

Een van de maatregelen die we daartoe nemen is het ringen van de jonge torenvalken, waardoor we ook de verspreiding van deze geringde vogels kunnen volgen. Ze krijgen daarvoor niet alleen een metalen ring, maar ook  een duidelijk herkenbare en gemakkelijk afleesbare kunststofring. In de Krimpenerwaard hangen 92 torenvalkkasten die wekelijks gemonitord worden om tijdig vast te kunnen stellen wanneer de pullen geringd kunnen worden.

Op 15 juni was het dan zo ver: In een van de kasten waren de jongen groot genoeg om geringd te worden. Dat ringen, zie ook de foto’s, gebeurde door Erik Kleyheeg, een van de ringers van Nebularia, tevens gewaardeerd lid van de NVWK, met assistentie van twee leden van de Roofvogelwerkgroep NVWK.

In de komende weken zullen er nog meerdere jongen voorzien worden van twee ringen. Op maandag 21 juni staat het volgende ringmoment op de kalender, waarbij ook leden van de Jeugdwerkgroep het ringen mogen bekijken.

Foto header: jonge torenvalk met ringen, foto: Max Ossevoort

Onderzoek WWF: minder wilde dieren gegeten door COVID-19

Overdracht van ziekten van dieren op mensen wordt gezien als het grootste risico voor toekomstige pandemieën, blijkt uit nieuw onderzoek van WWF. Bijna dertig procent van de ondervraagden zegt minder wilde dieren te zijn gaan eten door COVID-19 of daar helemaal mee gestopt zijn. De enquête toont ook aan dat er overweldigend draagvlak bestaat voor maatregelen tegen de grondoorzaken van pandemieën.

Zie hier voor het volledige bericht van WNF.

Grutto’s volgen in de Krimpenerwaard; 5 nieuw geringde grutto’s

Sinds 2020 worden er enkele grutto’s gevolgd met zenders in natuur- en agrarisch gebied in de Krimpenerwaard in opdracht van Provincie Zuid-Holland. In beide studiegebieden is het leefgebied voor grutto’s verbeterd. In polder de Nesse (Stichting Het Zuid-Hollands Landschap) is het waterpeil verhoogd en zijn oevers afgevlakt en in polder Bergambacht en Vlist (Agrarisch Collectief Krimpenerwaard/Weidehof Krimpenerwaard) liggen plasdras- en kruidenrijke percelen in het kader van agrarisch natuurbeheer. De vraag is hoe de grutto’s met hun kuikens deze gebieden gebruiken en of het ze lukt om succesvol jongen groot te brengen.

De gezenderde grutto’s worden gevolgd van achter de computer, maar er wordt ook in het veld gekeken wat ze doen. In 2020 werden vijf paar grutto’s gevolgd, maar zij slaagden er allemaal niet in om hun kuikens groot te brengen. Dat was in lijn met het landelijk beeld dat in 2020 vrijwel nergens jongen groot werden. Twee van de zendergrutto’s (Mariëlle en Jaco) zijn tijdens de zomer overleden. Vermoedelijk werd Mariëlle gepredeerd op het nest en Jaco gepakt door een slechtvalk in de Biesbosch.

De zendergrutto’s in de Nesse (Annemieke, Sietse en Johan) verbleven daar tot het moment van vertrek naar het zuiden. Ze maakten dus geen gebruik van andere voedsel- en rustgebieden voor de trek. Annemieke en Johan overwinterden in West-Afrika en Sietse en Spanje. Eind maart waren ze alle drie weer terug in polder de Nesse.

In mei 2021 werden vijf nieuwe grutto’s uitgerust met een zender. De grutto’s dragen namen van betrokkenen uit de omgeving. Een zesde grutto moet nog een zender krijgen. De Nesse:- Ninouk, vernoemd naar Ninouk Vermeer het voormalige regiohoofd Veenweiden van het Zuid-Hollands Landschap- Nuria, vernoemd naar de overleden dochter van Rense Kragten de regiobeheerder van het Zuid-Hollands Landschap. – Diny, vernoemd naar Diny Buisman die onderzoek doet naar grutto’s in de omgeving. Polder Vlist:- Arjan, vernoemd naar Arjan Mulder, de bedrijfsopvolger waar deze grutto is gezenderd. – Limosa, naam gegeven door familie de Jong waar deze grutto is gezenderd.Op dit moment komen de nesten bijna uit of lopen de grutto’s rond met hun kuikens.

Ben je benieuwd hoe het dit jaar met “onze” grutto’s zal gaan? Volg ze dan via Facebook of via het Global Flyway Network.

Jaap Graveland gekozen in de Ledenraad van Vogelbescherming

De Ledenraad is het hoogste orgaan van Vogelbescherming Nederland (VBN) en net als onze Algemene ledenvergadering controleert de Raad het Bestuur van de Vereniging Vogelbescherming en de Raad van Toezicht, met specialisten op het gebied van bijvoorbeeld financiën, werving en organisatie. Bestuur en Raad van Toezicht zitten dichter op de werkorganisatie van Vogelbescherming, het kantoor en de medewerkers.

De Ledenraad, Bestuur en Raad van Toezicht en natuurlijk de medewerkers zelf van Vogelbescherming vormen een mooi netwerk van kennis en relaties die nuttig zijn voor de NVWK. Omgekeerd zijn verenigingen als de NVWK een onmisbare basis voor het beschermingswerk van VBN. Wij vormen als het ware de ogen en oren van VBN en hebben ook praktische ideeën die VBN kan gebruiken. De NVWK werkt al samen met VBN op de onderwerpen weidevogelbescherming, natuurinclusief  renoveren, vergroening van de tuinen en erven en de regionale energietransitie, maar die samenwerking kan nog beter. Ook vraagt de NVWK soms juridisch advies.

Onze voorzitter is erg blij met z’n verkiezing en dankt de mensen die op hem gestemd hebben. Door het  lidmaatschap van de Ledenraad wil Jaap de contacten nog verbeteren, de kennis van VBN rond het werven en vasthouden van met name jeugd en jongeren, en van samenwerking met overheden en maatschappelijke organisaties versterken. VBN zocht juist mensen voor de Ledenraad uit organisaties die bezig zijn met het werven van jeugd en die VBN kunnen helpen de samenwerking met lokale natuurwerkgroepen te verbeteren. Dus het is een mooie match.

Op 3 juni wordt Jaap geïnstalleerd. Daarmee komt het aantal NVWK-leden in de Ledenraad op twee! Want drie jaar geleden werd Katrien Prak al in de Ledenraad gekozen. Katrien is actief in de ontwikkeling van de markt voor streekproducten en is als eigenaresse van de Rode Bessentuin ook zelf een producent ervan. De verkoop van streekproducten kan bijdragen aan een verduurzaming van de landbouw en is dus ook voor bescherming van ‘boerenlandvogels’ van belang.

Informatie over de Ledenraad vindt je hier: https://www.vogelbescherming.nl/over-ons/organisatie/vereniging/ledenraad