Op 5 maart 2025 heeft de NVWK een brief aan Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland gestuurd. De brief aan Gedeputeerde Staten is een oproep om het unieke open veenweidelandschap van de Krimpenerwaard en daarmee een uitzonderlijk weidevogelgebied zoveel mogelijk te behouden. Het belang van de Krimpenerwaard als weidevogelgebied is onmiskenbaar. In 2019 is de Krimpenerwaard door de internationale vogelbeschermingsorganisaties aangewezen als Important Bird and Biodiversity Area (IBA). De planontwikkeling Berkenwoude-Oost is door de gemeente gestopt. Volgens de gemeente omdat aldaar ook een hogedruk gasleiding van invloed is. De provincie had deze locatie evenwel al eerder niet in het Regionaal Woningbouwprogramma Midden-Holland opgenomen vanwege de status in het Omgevingsbeleid van de provincie van zogenaamd cultuurhistorisch kroonjuweel. De drie wel door de provincie in dat woningbouwprogramma opgenomen locaties zijn: Haastrecht-Bilwijk, Stolwijk-Noordse Weide en Krimpen aan de Lek- Polderland. De drie locaties die niet door de provincie zijn opgenomen in het woningbouwprogramma zijn Bergambacht-Oost, Schoonhoven-West en Schoonhoven-West. Aangezien de gemeente doorgaat met de ontwikkeling van alle zes locaties, reden om aandacht van de provincie te vragen voor het belang van de weidevogels in de Krimpenerwaard.
De datum waarop de NVWK Ledendag & stekjesmarkt plaats vindt is verplaatst naar 24 mei!
Na het succes van vorig jaar combineren we ook dit jaar de stekjesmarkt en Ledendag. Programma en exacte invulling volgen snel, al is iedereen van harte welkom voor in ieder geval een hapje, drankje en het aanbod van plantjes. Houd de nieuwsbrieven en volgende Waardvogel goed in de gaten! Wist je dat met de opbrengst van 2024 meerdere goede kwaliteit verrekijkers en een telescoop zijn aangeschaft, beschikbaar voor de hele vereniging? Door de jeugdwerkgroep zijn ze in ieder geval al gebruikt tijdens de excursie naar de Maeslantkering in het najaar en recentelijk tijdens de nieuwjaarswandeling in Reeuwijk.
De huidige koers van het kabinet op het gebied van ruimtelijke ordening en volkshuisvesting vormt een directe en ernstige bedreiging voor het Groene Hart. Dit gebied, als groene long van de Randstad, is cruciaal voor de landschappelijke openheid, biodiversiteit en agrarische vitaliteit van Nederland. De nieuwe beleidsmaatregelen, met als spil de Wet Versterking Regie Volkshuisvesting, tasten niet alleen het ruimtelijke beleid aan, maar dreigen ook de kernkwaliteiten van het Groene Hart onherstelbaar te beschadigen. Waar de Wet Versterking Regie Volkshuisvesting op het eerste gezicht inzet op versnelde woningbouw en betere regie van rijk en provincies, laat zij tegelijkertijd essentiële waarborgen los. Het afschaffen van de Ladder voor Duurzame Verstedelijking is daar een sprekend voorbeeld van. Dit instrument verplichtte gemeenten om een integrale belangenafweging te maken voordat zij uitbreidingslocaties voor woningbouw konden aanwijzen. Die toets dwong bestuurders tot zorgvuldigheid, maakte de onderbouwing van nut en noodzaak verplicht en voorkwam dat waardevolle buitengebieden zonder noodzaak werden volgebouwd. Nu deze toets ontbreekt, is het risico groot dat gemeenten zonder regionale afstemming of integrale visie besluiten nemen over woningbouwprojecten buiten de bebouwde kom. De minister pakt graag de regie op de volkshuisvesting, maar regie op de ruimtelijke ordening vindt zij kennelijk niet belangrijk.
Juist in het Groene Hart, waar de ruimte schaars is en de druk van verstedelijking hoog, zijn de gevolgen hiervan ernstig. Het open veenweidelandschap, met zijn kenmerkende lintbebouwing en cultuurhistorische waarde, dreigt versnipperd te raken door losstaande woningbouwinitiatieven. De ecologische verbindingen raken verbroken, de leefgebieden van beschermde weidevogels verdwijnen en de groene buffer tussen de steden van de Randstad wordt steeds dunner. Het feit dat Nederland al door de Europese Commissie op de vingers is getikt vanwege gebrekkige bescherming van haar natuurgebieden, dat benadrukt ook hoe urgent dit probleem is.
De verruiming van de regels rond mantelzorg- en familiewoningen verergert deze situatie. Waar dergelijke initiatieven bedoeld zijn om tegemoet te komen aan de groeiende behoefte aan mantelzorg in een vergrijzende samenleving, wordt het instrument nu misbruikt. Zonder vergunning kunnen particulieren woningen op hun erf realiseren, vaak zonder controle op gebruik of landschappelijke inpassing. Wat begint als een tijdelijke zorgoplossing, verandert zo gemakkelijk in permanente bewoning. In het Groene Hart leidt dit tot een nieuwe vorm van sluipende verstedelijking, waarbij voormalige agrarische erven veranderen in verspreid liggende woonenclaves. Gemeenten verliezen de regie en beschikken veelal niet over de handhavingscapaciteit om de situatie in goede banen te leiden.
Parallel aan deze ontwikkeling klinkt ook de roep om recreatiewoningen maar permanent te laten bewonen steeds luider. Door de schaarste op de woningmarkt wordt recreatiebebouwing steeds vaker gezien als een snelle oplossing voor het tekort aan reguliere woonruimte. Dit vergroot de druk op het buitengebied, waar recreatieparken en verspreide vakantiewoningen alsnog een permanente woonbestemming krijgen. Hierdoor ontstaat feitelijk een ongereguleerde vorm van verstedelijking, waarbij het onderscheid tussen recreatief gebruik en permanent wonen vervaagt. Net als bij de mantelzorgwoningen leidt dit tot versnippering van het landschap, verlies van openheid en een aantasting van de ruimtelijke kwaliteit van het Groene Hart. Beide ontwikkelingen hebben vergelijkbare effecten: ze ondermijnen het zorgvuldig opgebouwde ruimtelijke beleid en vergroten de druk op kwetsbare landschappen zonder dat daar een integrale afweging of regie tegenover staat.
Deze ontwikkelingen vormen een breuk met decennia van zorgvuldig opgebouwd ruimtelijk beleid, waarin telkens de balans werd gezocht tussen woningbouw en de bescherming van natuur, landschap en cultuurhistorische waarden. De visie van een duurzame, integrale benadering van de ruimte lijkt plaats te maken voor een korte termijnaanpak waarin kwantitatieve woningbouwdoelen de boventoon voeren. Daarmee dreigt het Groene Hart te verworden tot een lappendeken van verspreide woningbouwlocaties, zonder samenhang en met verlies van ruimtelijke kwaliteit.
Wat nodig is, is een fundamentele koerswijziging. Er moet een brede maatschappelijke en politieke consensus ontstaan dat het Groene Hart een unieke waarde vertegenwoordigt, die niet inwisselbaar is en daarom bijzondere bescherming verdient. Provincies moeten hun regierol serieus nemen en optreden tegen ongewenste ontwikkelingen, en het Rijk moet zorgen voor aanvullende instrumenten die afdwingbaar zijn en borg staan voor de bescherming van het gebied in plaats van het afschaffen van de Ladder voor Duurzame Verstedelijking.
Dit soort initiatieven geven ook duidelijk aan dat het cruciaal is om het maatschappelijk draagvlak voor het Groene Hart te vergroten. Lokale gemeenschappen moeten het besef versterken dat zij mede verantwoordelijk zijn voor het behoud van de kwaliteit en de toekomst van hun leefomgeving.
Er is ook politieke actie nodig. De Tweede Kamer en het kabinet moeten worden gewezen op de onbedoelde en disproportionele effecten van de Wet Versterking Regie Volkshuisvesting. De Kamer heeft een rol als hoeder van het algemeen belang en moet voorkomen dat korte termijndoelen de basisprincipes van zorgvuldig ruimtelijk beleid uithollen. Dit is niet alleen een kwestie van ruimtelijke ordening, maar raakt aan fundamentele vraagstukken van leefbaarheid, duurzaamheid en intergenerationele rechtvaardigheid. Op 13 februari 2025 is een aangepast wetsvoorstel naar de Tweede Kamer gestuurd. De verdere behandeling in de Tweede Kamer is nog niet geagendeerd.
Zonder ingrijpen verdwijnen de kernwaarden van het Groene Hart achter de woningbouwopgave van vandaag. Dat zou een historische vergissing zijn. De keuzes die nu worden gemaakt, bepalen hoe Nederland er de komende decennia uitziet. Het is aan ons allemaal – maatschappelijke organisaties, bewoners en politici, om te zorgen dat deze keuzes verantwoord en toekomstgericht zijn. Deze ingrijpende wetswijziging is ook geen garantie dat nu eindelijk ook de juiste betaalbare woningen worden gebouwd. Wat als de ruimtelijke bescherming weg is en niet de juiste betaalbare woningen worden gebouwd? Wat blijft er dan nog van het Groene Hart over?
Het Groene Hart verdient een robuuste bescherming; niet als sluitpost van de woningbouw, maar als essentieel onderdeel van de ruimtelijke identiteit van Nederland. De tijd om te handelen is nu.
Voel je je aangesproken en wil je ook het Groene Hart beschermen? Neem dan contact op met de NMZH via info@milieufederatie.nl
Buurtgroen Krimpenerwaard organiseert de komende periode vier buurtgroenmarktjes op verschillende locaties verspreid over de Krimpenerwaard. Ook de NVWK hecht belang aan groen en doen in de buurten en publiceert daarom graag de agenda voor de eerstkomende buurtgroenmarktjes op
12 april bij de Volkstuin de Zilveren Schaats in Schoonhoven 25 april op de Lentemarkt van de Streekwinkel in Krimpen aan de Lek 10 mei op de Kleituin Opperduit 196 in Lekkerkerk 21 juni bij de buurtdag van Huis van Noord in Schoonhoven Over het algemeen duren de marktjes van 14.00-16.00 uur, volg de buurtgroene socials voor de precieze details.
Buurtgroenmarktjes zijn laagdrempelige gezellige minimarktjes, niet commercieel, met als doel de samenhang in de buurt te bevorderen en de bewoners bekend te maken met alle nieuwe mogelijkheden op het gebied van groen in onze gemeente. Buurtbewoners kunnen van alles op het gebied van groen doneren of zelf verkopen. Bij deze nodigen wij alle groendoeners uit om zich te presenteren. De opbrengst komt ten goede aan iets groens voor de buurt.
Oproep aan groendoeners die hieraan willen meedoen: heb jij een kraampje aan de weg, ben je creatief op het gebied van groen, en ben je die buurtbewoner die de tuin lenteklaar maakt: bewaar wat je over hebt, pot je stekjes op, zet er een naambordje bij en spaar aanverwante zaken alvast bij elkaar: zaadjes, plantjes, boeken, jam, kruiden, kunstwerkjes of keramiek of wat je ook maar te delen hebt.
Buurtgroen Krimpenerwaard helpt bewoners met raad en daad een groenmarktje te organiseren in hun eigen wijk, en ondersteunt via onze socials en netwerk. Meld je aan bij buurtgroenkrimpenerwaard@gmail.com, en je krijgt de nieuwsbrief met groene mogelijkheden en daarin ook alle data waar je kunt meedoen. Buurtgroen Krimpenerwaard is een initiatief van Loes Ambrosius (06-18257903) en Loes Verton (06-40999108)
De makers van De Nieuwe Wildernis en De Wilde Stad gaan ondergronds. De film Onder Het Maaiveld maakt het ongeziene gezien. De film inspireert en verwondert en geeft inzicht in de bodem. Naast de wereld boven de grond bevolkt door planten, insecten en vogels, maar vooral door mensen, bevindt zich een tweede wereld: een ondergrondse gemeenschap van wortels, larven, wormen, schimmels, bacteriën, amoeben en geleedpotigen. De film laat zien wat er in het groot moet gebeuren door te focussen op de wereld om ons heen en de fascinerende wereld direct onder onze voeten. Eigenlijk heel bijzonder dat we elke dag over de natuur heen kijken die de basis vormt van ons bestaan op aarde. ‘Onder het Maaiveld’ ging in maart 2023 in première en is de best bezochte documentaire geweest met zeer hoge waardering. Wij bieden je de kans deze film alsnog te zien.
Kom je uit de Krimpenerwaard of omgeving Krimpen aan den IJssel? Meld je aan via kw@prachtlint o.v.v. FILM en met postcode. Prachtlint vraagt een vrijwillige bijdrage op de dag zelf.
Deuren en Grand Café open half uur voor aanvangstijd. Meer info zie prachtlint.nl/ Registratie is op basis van volgorde van aanmelden. Wees er daarom snel bij!–
Hierbij de beloofde links van de digitale oefenles en van de film van 13 maart jl. De avond opende met een prachtige (ondertitelde) film over weidevogels in Friesland, waarbij gelijk duidelijk werd dat het ideaalbeeld van een biotoop in balans bij ons nog lang niet bereikt is. Tijdens de startavond werden alle weidewachters dringend aangemoedigd om aan één van de cursusavonden op 18 of 27 maart deel te nemen (even aanmelden op deze website). Dit omdat over het algemeen het niveau van de door ons ingevoerde gegevens voor Weidehof niet voldoende is om onze weidevogels goed te kunnen beschermen. Dat moeten wij ons aantrekken, daar willen we samen aan werken!
In De Zwaan gaf Arnout de Redelijkheid de volgende tip. Het betreft een soort les die je op de computer doorloopt, om BTS-tellen onder de knie te krijgen. Nu is BTS-tellen niet onze doelstelling voor de komende cursusavonden, maar het doornemen van dit digitale lesprogramma geeft wel heel veel nuttige informatie over gedrag en geluiden van de weidevogels. En dat helpt enorm om in de praktijk de vogels te leren ‘lezen’. Onze suggestie: Doe eerst deze digitale lesstof en kijk vervolgens (nogmaals) de prachtige film die we op 13 maart zagen: De weidevogel in de Soarremoarrepolder Probeer met de nieuw opgedane kennis het gedrag van de vogels in de film te interpreteren. Doe dit liefst vóór 18 of 27 maart, zodat je gewapend met verse kennis in de Hooiberg verschijnt (Koolwijkseweg 47, Stolwijk). Als dit geen leuk huiswerk voor een weidewachter is!
De uitstoot van luchtverontreinigende stoffen is de afgelopen decennia sterk gedaald en zal de komende jaren naar verwachting blijven dalen. Daarmee is de kans heel erg groot dat Europese emissiedoelen voor de luchtverontreinigende stoffen in 2030 worden gehaald. Lees hier verder.
Op 12 februari 2025 werd er door agrarische belangenvereniging DWLK een petitie aangeboden aan de Statencommissie Landelijk Gebied van Provinciale Staten Zuid-Holland over afplaggen in de Krimpenerwaard. De tekst van deze petitie, en de toelichting van het bestuurslid Willem Boer hierop in de commissievergadering van 22 januari jl., bevat op diverse punten onjuiste informatie. Omdat het Zuid-Hollands Landschap, gesteund door Natuurmonumenten en Natuur- en Milieufederatie Zuid-Holland, het belangrijk vinden dat besluiten in Provinciale Staten worden genomen op basis van juiste en volledige informatie voelen wij ons als natuurorganisaties en terreinbeheerders, vanuit onze jarenlange ervaring op het gebied van inrichting en beheer van schraalgraslanden, geroepen om hierop te reageren en de feiten op tafel te houden. Lees hier verder.
Inspreker Willem Boer (namens agrarische belangenvereniging DWLK en agrarisch collectief Weidehof Krimpenerwaard) sprak in de Statencommissie Landelijk Gebied van de provincie Zuid-Holland van 22 januari 2025 over een “doorzettende daling van weidevogels in NNN gebied” in de Krimpenerwaard, en baseerde zich daarbij op weidevogeltellingen uit 2023. Daarbij zijn over specifiek voor weidevogels ingerichte natuurgebieden onjuiste beelden verspreid. De voor weidevogels ingerichte NNN gebieden vertegenwoordigen, hoewel deze gebieden in 2023 een nog relatief gering oppervlak hadden, een substantieel belang voor weidevogels, zoals uit onderstaande gegevens blijkt. Sinds de inrichting en vernatting (2017) nemen de aantallen weidevogels hier toe en/of stabiliseren. In de volgende alinea’s staan de feiten op een rij, op basis van twee recente onderzoeken. Lees hier verder.
Op 1 februari hadden we de eerste activiteit met de plantenwerkgroep, een les over winterkenmerken van struiken en bomen.
Onder het genot van een kopje koffie maakten we eerst even kennis met elkaar. We waren met acht deelnemers. Jacqueline had verschillende kale takken meegenomen. In het kort vertelde ze waar je op kunt letten bij het kijken naar kale takken: kleur, knoppen, lenticellen, bladmerk, kurklijst, merg, ringhout etc.
We kregen allemaal een mooi schrift en hebben een aantal takken nagetekend (dan ga je nog beter kijken!) en opgezocht wat het zou kunnen zijn. Els, es, kardinaalsmuts, beuk, wilg, rode en gele kornoelje, krentenboom, appel, hazelaar, vlier, etc Wat een heerlijke relaxte bezigheid! Het was muisstil… Na dit besproken te hebben, maakten we een korte wandeling, heerlijk in de zon. Het bleek dat we nu alles wisten te herkennen! Mariella vertelde nog een mooi verhaal over de dode bomen. Dode bomen zijn onder andere goed als slaapplaats voor oa vleermuizen en vogels. Het was een leerzame en fijne ochtend!
