De Tweede Kamer heeft onlangs een belangrijke beslissing genomen die íedereen enthousiast maakt: het wordt verplicht om nestvoorzieningen voor vogels te integreren in nieuwbouwprojecten. Een maatregel waar toch niemand tegen kan zijn! Dit besluit volgt op een oproep van verschillende partijen om natuurinclusief bouwen te bevorderen en is een belangrijke stap in de strijd voor het behoud van biodiversiteit in stedelijke gebieden.  

Waarom zijn vogelnestvoorzieningen belangrijk?
Stedelijke gebieden breiden zich in rap tempo uit, waardoor natuurlijke habitats steeds verder onder druk komen te staan. Voor veel vogelsoorten betekent dit dat hun broedplaatsen verdwijnen. Vooral soorten zoals de gierzwaluw en de huismus, die afhankelijk zijn van menselijke bebouwing voor hun nestgelegenheid, hebben te kampen met afnemende populaties. Nestvoorzieningen, zoals speciale neststenen en kasten, bieden een oplossing door vogels een veilige plek te geven om te broeden. Dit draagt niet alleen bij aan het behoud van vogelpopulaties, maar speelt ook een cruciale rol in het in stand houden van het stedelijke ecosysteem.

Het besluit van de Tweede Kamer
Het besluit om vogelnestvoorzieningen verplicht te stellen, kwam niet zonder slag of stoot. Staatssecretaris Mona Keijzer had aanvankelijk aangegeven dat dergelijke verplichtingen te veel bureaucratische lasten met zich mee zouden brengen. Echter, na druk vanuit de Tweede Kamer en sterke pleidooien van natuurorganisaties, werd Keijzer teruggefloten. Het resultaat is dat bij toekomstige nieuwbouwprojecten standaard rekening moet worden gehouden met de integratie van vogelnestplaatsen.

Wat betekent dit in de praktijk?
Vanaf nu moeten architecten en bouwbedrijven in de ontwerpfase van nieuwbouwprojecten rekening houden met de aanwezigheid van vogelnestvoorzieningen. Dit kan variëren van ingebouwde neststenen in gevels tot speciale dakpannen die dienen als schuilplaats voor vogels. Deze maatregelen zijn niet alleen effectief, maar vaak ook nauwelijks zichtbaar, waardoor ze geen afbreuk doen aan het uiterlijk van gebouwen.Daarnaast biedt het besluit kansen voor innovatie. Veel bedrijven ontwikkelen al creatieve oplossingen om gebouwen zowel functioneel als ecologisch verantwoord te maken. Denk hierbij aan groendaken die naast vogels ook insecten en kleine zoogdieren ondersteunen.

Een stap vooruit voor mens en natuur
Met dit besluit laat Nederland zien dat economische ontwikkeling en natuurbehoud hand in hand kunnen gaan. Het verplicht stellen van vogelnestvoorzieningen in nieuwbouw is een voorbeeld van hoe beleid kan bijdragen aan een betere balans tussen mens en natuur.Dit is echter slechts het begin. Er blijft werk aan de winkel om natuurinclusief bouwen verder te verankeren in ons bouwbeleid en om bewustzijn te creëren bij het bredere publiek. Samen kunnen we ervoor zorgen dat onze steden niet alleen voor mensen, maar ook voor vogels en andere diersoorten leefbaar blijven.Met deze maatregel bouwen we niet alleen huizen, maar ook een toekomst waarin mens en natuur samen floreren.

Bron: https://milieufederatie.nl/nieuws/toch-verplichte-vogelnestjes-bij-nieuwbouw-een-overwinning-voor-de-natuur/

Foto header: ringmussen in een nestkastje, foto door Anita Meelenboer

Gemeenten hebben een plicht om hun burgers te beschermen tegen de gevaren van het gebruik van bestrijdingsmiddelen én hebben daar juridische mogelijkheden toe. Natuur & Milieu en Urgenda bundelden alle juridische handvatten en plichten die gemeenten hierover hebben in een nieuwe gemeentelijke handleiding ‘Regulering Bestrijdingsmiddelen’. Deze werd vanmiddag door bezorgde burgers overhandigd aan wethouder Renate Masselink van de gemeente Westerveld. Hier belandden lelietelers en burgers al meerdere malen tegenover elkaar in de rechtbank vanwege hoog pesticidengebruik in de lelieteelt. ‘Het is tijd dat gemeenten hun burgers beter gaan beschermen tegen gevaarlijke pesticiden. Zo voorkomen ze dat burgers tegenover telers in de rechtbank belanden en kunnen ze mensen en natuur beschermen’, aldus jurist Anne de Vries van Natuur & Milieu.

Burgers maken zich steeds meer zorgen om landbouwgif, vooral de bollenteelt is in opspraak vanwege de grote hoeveelheden pesticiden die hierin worden gebruikt. Deze pesticiden worden tot ver buiten de percelen en in slaapkamers gevonden en de link met ziekten als Parkinson baart grote zorgen. Op veel plekken staan buren en telers tegenover elkaar in de rechtbank, omdat burgers zich niet beschermd voelen door hun overheid. Tevergeefs klopten zij aan bij hun gemeente, maar die wijzen vaak naar de provincie of Den Haag en de overheid komt niet in actie. ‘Dat is onterecht, want gemeenten kunnen heel veel doen om hun burgers te beschermen’, zeggen Natuur & Milieu en Urgenda.

Verantwoordelijkheid gemeenten gezonde leefomgeving

Waar provincies vooral verantwoordelijk zijn voor schoon drinkwater en herstel van natuur, zijn gemeenten verantwoordelijk voor een gezonde leefomgeving voor burgers. Het is tijd dat ze die rol gaan pakken, vinden Natuur & Milieu en Urgenda, en dat kan via de rol als bevoegd gezag en de rol als grondeigenaar. Voorbeelden van ingrijpen zijn bufferzones, middelenverboden of teeltverboden. Zo zou bijvoorbeeld niet-biologische bollenteelt kunnen worden uitgesloten. Of de pesticiden met de hoogste milieubelastingnormen worden verboden. In de rol als verpachter of verkoper van grond kan de gemeente extra eisen stellen aan milieu, gezondheid en waterkwaliteit.

Handleiding geeft handvatten

Met de handleiding geven Urgenda en Natuur & Milieu gemeenten handvatten om te werken aan een schone leefomgeving, om de zorgen van burgers weg te nemen en tegelijkertijd meer duidelijkheid te creëren voor agrariërs: ‘De tijd om naar elkaar te wijzen is klaar, het is tijd om burgers te beschermen’.

Bron nieuwsbericht: https://natuurenmilieu.nl/nieuws-artikel/nieuwe-handleiding-geeft-gemeenten-handvatten-om-burgers-te-beschermen-tegen-pesticiden/

Foto header: Huig Bouter

In het broedseizoen van 2024 kwamen heel weinig jonge grutto’s groot: naar schatting slechts vierduizend. Het was waarschijnlijk het slechtste broedseizoen sinds 2012. In de zomer zagen vogeltellers opvallend weinig jonge grutto’s op verzamelplaatsen. Lees hier verder.

Foto: Bernard de Jong

Op zaterdag 1 februari 2025 vindt de Landelijke Insectendag plaats in Flora Boskoop. Deze dag staat in het teken van het samenbrengen van enthousiaste vrijwilligers, insectenliefhebbers en professionals die met insecten werken. Het doel is om elkaar te ontmoeten, ervaringen te delen en gezamenlijk kennis op te doen over de nieuwste ontwikkelingen in de insectenwereld. Lees hier verder.

Foto: Sarah van de Graaf

Rijkswaterstaat schrijft in een brief aan de Stichting Mooi Crempene van 29 oktober 2024 onder verwijzing naar de Beleidslijn grote rivieren in samenhang met de Kamerbrief Water en bodem sturend van 25 november 2022: “Dat betekent dat Rijkswaterstaat geen vergunning kan verlenen voor woningbouw op het voormalig IHC-terrein.” Rijkswaterstaat heeft besloten dat traditionele woningbouw in het rivierbed, zoals op het IHC-terrein bij Krimpen aan de Lek, niet wordt toegestaan. Hoewel drijvende woningen binnen de bestaande havens nog steeds mogelijk zijn (mits vergunningen), betekent dit dat de toekomst van het ooibos een stuk veiliger lijkt.
Van de Ontwikkelcombinatie DBL noch van de gemeente Krimpenerwaard hebben we een reactie op de brief van Rijkswaterstaat vernomen.
In Zuid-Holland zijn ooibossen zeldzaam en vormen ze een essentiële bron van biodiversiteit. Deze unieke natuurgebieden, gelegen op natte plekken langs rivieren, bieden niet alleen onderdak aan talloze zangvogels, maar vervullen ook belangrijke functies zoals CO2-opslag, luchtzuivering en waterberging.
In het rapport “De ongelooflijke rijkdom van het bos aan de rivier“ van de NVWK van april 2023 is de waarde van het ooibos gedocumenteerd, dat heeft ongetwijfeld bijgedragen aan de bescherming ervan.

Zie hier voor het bericht van Mileudefensie.

Als directeur van de Transitiecoalitie Voedsel moet je over een langetermijnmentaliteit beschikken, zegt Willem Lageweg, die een lans breekt voor de gebiedscollectieven waarin boeren samenwerken. Na zeven jaar neemt hij afscheid. ‘Het is drie stappen vooruit en dan weer twee naar achteren.’ Lees hier verder.

Foto: pixabay

Staatssecretaris Rummenie van Natuur ziet grutto’s fokken en uitzetten als één van de maatregelen om deze vogelsoort te redden. Dit schrijft hij in een brief aan de Kamer die woensdag 4 december in de Kamercommissie is besproken. Vogelbescherming Nederland hoopt dat de staatsecretaris afziet van dit plan. “De grutto heeft grotere en betere broedgebieden nodig. Grutto’s fokken is een schijnoplossing.” Lees hier verder.

Foto: pixabay

De minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) schrapt de afspraak dat bij nieuwbouw en grootschalige renovatie neststenen voor beschermde diersoorten als vogels en vleermuizen verplicht worden, zo werd bekend gemaakt. Deze afspraak zou 1 januari 2025 in werking gaan. Vogelbescherming Nederland heeft jarenlang met bouwbedrijven en ambtenaren gewerkt aan dit besluit, maar minister Mona Keijzer schrijft het plan met veel draagvlak in de samenleving nu af. Vogelbescherming is ontgoocheld en vindt het een flinke tegenvaller voor de natuur, vooral ook voor iedereen die in de bebouwde kom woont. Natuur vormt de basis van een gezonde leefomgeving en zorgt ervoor dat steden ook in de toekomst bij klimaatverandering leefbaar blijven. Lees hier verder.

Foto: Arie van de Graaf