Grote zorgen om natuur in Zuid-Holland

We hebben extra investeringen nodig in de Zuid-Hollandse natuur, juist nu. Dat is de kern van de brief die zeven natuurorganisaties deze week stuurden naar de Zuid-Hollandse statenleden. De provincie is verantwoordelijk voor het natuurbeleid en heeft afgelopen jaren samen met natuurorganisaties mooie plannen gemaakt. Het nieuwe provinciebestuur lijkt deze plannen echter niet door te willen zetten maar komt ook niet met alternatieven. Het lijkt er zelfs op dat er wordt bezuinigd op natuur. En dat terwijl de druk op de natuur in Zuid-Holland het grootst is van heel Nederland en de urgentie nog nooit zo hoog was. De natuurorganisaties uiten hun zorgen in de commissievergadering Klimaat, Natuur en Milieu van de Provinciale Staten die op 15 april heeft plaatsgevonden. Daarom roepen de gezamenlijke natuurorganisaties de provincie op om juist nu te investeren in natuur.

Meeste inwoners, minste natuur
De druk op de groene ruimte is nergens in Nederland zo hoog als in Zuid-Holland. Zuid-Holland heeft van alle provincies de meeste inwoners maar de minste natuur (6% tegen gemiddeld 15%). Samen met de provincie waren we op weg om te investeren in natuur. Door werk met werk te maken, zou dit ook positieve effecten hebben op de lokale economie, de kwaliteit van de leefomgeving, het oplossen van de stikstofcrisis, de mogelijkheden om te recreëren, het tegengaan van en aanpassen aan klimaatverandering of de verduurzaming van de landbouw. Door nu fors te bezuinigen op natuur lijkt de provincie een andere koers in te slaan. Groene programma’s en projecten zijn zonder overleg verdwenen. Alex Ouwehand, directeur van de Natuur en Milieufederatie Zuid-Holland, geeft aan: “Er wordt nu meer bezuinigd op de natuur dan in geïnvesteerd. Terwijl er nog maar 16% (!!) van de oorspronkelijke biodiversiteit van onze provincie over is. Zuid-Holland verdient beter dan dat!”

Investeren in natuur voor iedereen
Natuurbeheer en -ontwikkeling behoort namelijk tot de kerntaken van de provincie en er liggen wettelijke verplichtingen aan ten grondslag; de provincie moet haar natuur beschermen. Ouwehand: “Iedereen is het er toch over eens dat een groen en duurzaam landschap een voorwaarde is voor een gezonde toekomst van onze kinderen? Laten we verstandig zijn en de voorgestelde bezuinigingen op natuur terugdraaien.” Want de ambitie van de provincie is groot. De coalitie spreekt uit dat ze versneld natuurgebieden aan elkaar willen verbinden en dat de biodiversiteit in Zuid-Holland vergroot moet worden. Het geld is er. De plannen zijn er ook. Wat op dit moment mist, is de daadkracht om gewenste resultaten te behalen. Al 10 jaar lang blijft er bij de provincie aan het einde van het jaar in de pot natuur geld ‘over’ en dit wordt naar de reservepot verschoven. Met als resultaat; er wordt niet voldoende geïnvesteerd, de natuur in deze provincie gaat achteruit én er worden nu ook nog eens bezuinigingen doorgevoerd. Dat is een dubbele bezuiniging op het leefklimaat van de Zuid-Hollander.

Toekomst
Iedereen is het erover eens: een robuuste natuur en een rijk landschap zijn onmisbaar én de voorwaarde voor een gezonde toekomst van onze kinderen. Daarom hebben zeven natuurorganisaties – Natuurmonumenten, Het Zuid-Hollands Landschap, Natuur- en Milieufederatie Zuid-Holland, IVN Natuureducatie, De Groene Motor, Wereldnatuurfonds en Vogelbescherming Nederland – samen plannen gemaakt; voor meer weidevogels, voor meer biodiversiteit, voor een groenblauwe leefomgeving, voor vrijwilligers en voor kinderen die de natuur keihard nodig hebben.

De gezamenlijke natuurorganisaties maakten voor de provincie een korte film van hun pleidooi.

Bron: https://milieufederatie.nl/nieuws/zorgen-om-natuur/. Foto header door Leo Markensteijn

Pimpelmezen niet voeren

In het vroege voorjaar van 2020 ontving het Dutch Wildlife Health Centre (DWHC) van de Universiteit Utrecht meerdere meldingen van zowel dode als zieke pimpelmezen. Het aantal meldingen van dode pimpelmezen is weliswaar laag, maar het is opvallend dat sommige melders aangeven dat er meerdere, tot wel tien stuks, dode pimpelmezen zijn gevonden in korte tijd.

De zieke pimpelmezen zitten bol, zijn suf en zijn hun schuwheid verloren. Ze kunnen tot op zeer korte afstand worden benaderd. Een aantal mensen meldt ook dat de snavel er vies uitziet. Ook in Duitsland zijn recent meer dode pimpelmezen gezien: er is een NOS bericht verschenen over een verhoogd aantal dode pimpelmezen. Ook in de Duitse media is een bericht verschenen.

Onderzoek

In de afgelopen weken heeft DWHC vijf dode pimpelmezen kunnen onderzoeken. Vier dieren hadden een longontsteking, het vijfde dier was ongeschikt om goed te kunnen beoordelen. Het is (nog) niet duidelijk waardoor de longontsteking is veroorzaakt. Opvallend is dat alle vijf  mezen mager waren, ondanks het feit dat de vogels (deels) bijgevoerd werden.

Hygiëne bij voeren

Het is nog geheel onbekend wat de mezensterfte veroorzaakt. Omdat het mogelijk om een infectieziekte zou kunnen gaan, is het belangrijk om te voorkomen dat vogels elkaar direct of indirect via een voer/drinkplek besmetten. Als er sprake is van vogelsterfte in je tuin, haal dan de voer- en/of drinkbakken weg.

Foto: Peter Stam

Heempad Journaal 40

IVN-gids Hans van Dam is geboren en getogen in Stolwijk. In de Waardvogeluitgaven van 2017 deelde hij zijn ‘Natuurherinneringen’ uit zijn jeugd in de Krimpenerwaard met ons. Later werkte en woonde hij in Boskoop waar hij zijn liefde voor de natuur gedurende vele jaren intensief in praktijk heeft gebracht. Tot op de dag van vandaag is hij zeer actief voor IVN Boskoop en in Natuurtuin De Veenmol.

Ook schrijft hij regelmatig het Heempad Journaal met allerlei leuke en interessante wetenswaardigheden over zijn waarnemingen in de natuur en langs het Heempad Verlaan. Hiernaast staat weer zijn meest recente Journaal.

Oranjetipjes zijn weer te zien

Het oranjetipje is te vinden in het Loetbos, het EZH-bos en het Krimpenerhout. Iets ten noorden van de Krimpenerwaard kun je hem zien in het Goudse Hout.
Het is echt een voorjaarsvlinder. Volgens De Vlinderstichting is het een makkelijk te herkennen vlinder, maar dat geldt voor de mannetjes, met zijn oranje vleugeluiteinden. Het vrouwtje, van bovenaf gezien, lijkt veel op een koolwitje. Vlinders hebben waardplanten; dit zijn planten waar de rups van eet. Meestal zet de vlinder ook zijn eitjes af op deze plant. Sommige vlinders hebben maar één waardplant. Wanneer deze plant verdwijnt, verdwijnt ook de vlinder. Het oranjetipje is gelukkig minder kieskeurig. De waardplanten van het oranjetipje zijn kruisbloemigen, zoals pinksterbloem, look zonder look, judaspenning, reseda, scheefkelk en damastbloem. De pinksterbloem is absoluut zijn favoriet. Hij eet niet de gehele pinksterbloem, maar alleen het zaad. De eitjes worden afgezet op planten die veel bloemen en bloemknoppen hebben, met het vooruitzicht op veel zaad dus. Een goede planner, dat oranjetipje.
De rups wordt ongeveer drie centimeter lang en is onopvallend. De pop lijkt op een stekel en zo overwintert het oranjetipje. In april en mei komen de poppen uit. De vlinders drinken alleen nectar. Mannetjes komen iets eerder uit en gaan hard op zoek naar een vrouwtje.

Foto: Man oranjetipje door Gert Blom

Vrouw oranjetipje, foto: Harry Verkerk
Man oranjetipje, foto: Harry Verkerk

Provincies en natuurorganisaties: investeren in natuur noodzakelijk

De natuur geeft ons alles wat we nodig hebben: grondstoffen, schoon water, een vruchtbare bodem, verkoeling, droge voeten en ontspanning. Maar de biodiversiteit gaat hard achteruit en dat brengt ook risico’s mee voor de samenleving. Er zijn weliswaar goede voorbeelden in Nederland van succesvolle projecten, maar het blijft lastig om met de gezamenlijke inspanningen van provincies en partners onze natuurdoelen te halen. Er is meer inspanning nodig om de natuur goed te beschermen. Dat is de gezamenlijke conclusie van natuurorganisaties en provincies op basis van het vandaag verschenen rapport Decentraal natuurbeleid onder de Wet natuurbescherming van de gezamenlijke natuurorganisaties.

De natuurorganisaties Vogelbescherming Nederland, Natuurmonumenten, de Natuur en Milieufederaties, de Waddenvereniging, SoortenNL en Dierenbescherming hebben Legal Advice for Nature en Bureau Ulucus gevraagd om in kaart te brengen hoe de provincies hun taken en bevoegdheden uitvoeren voor het natuur- en landschapsbeleid sinds de inwerkingtreding van de Wet natuurbescherming op 1 januari 2017.

Het onderzoek geeft een beeld van de natuurambities in provinciale visies en beschrijft de inzet van de provincies op zeven natuurbeleidsthema’s. Het onderzoek is gebaseerd op geldende wetgeving en openbare beleidsstukken tot vóór het afsluiten van de nieuwe coalitie-akkoorden uit 2019. De bevindingen geven een divers beeld en reden tot zorg: met de huidige inzet worden natuurdoelen niet gehaald.

Fred Wouters, directeur Vogelbescherming: “Natuurherstel plaatst ons voor een gigantische uitdaging. Provincies hebben daarin een belangrijke taak. Dit rapport maakt duidelijk dat er meer inzet nodig is om de natuurdoelen te halen. Maar provincies kunnen dit niet alleen. Ook het Rijk moet zijn verantwoordelijkheid nemen en het de provincies beter mogelijk maken de natuur te herstellen.”

De natuurorganisaties roepen de Provincies op om het behoud en herstel van natuur en biodiversiteit daadkrachtiger aan te pakken. Het Rijk heeft een grote bijdrage te leveren door de juiste randvoorwaarden te scheppen, waaronder een natuurinclusievere economie en samenleving.

Download het rapport Decentraal natuurbeleid onder de Wet natuurbescherming 

Nederland Natuurpositief

De provincies reageren op het rapport en wijzen op de forse extra inzet die diverse provincies samen met het Rijk op natuur doen na de provinciale verkiezingen van 2019. Die inzet heeft inmiddels het breed gedragen Nederland Natuurpositief opgeleverd en voorbereidingen voor een breed Programma Natuur zijn ingezet. Ook constateren provincies dat het rapport waardevolle aanbevelingen bevat. De provincies zien bovendien een grote druk op het gebruik van de publieke ruimte.

Gedeputeerde Peter Drenth namens de 12 provincies: “Als we willen vasthouden aan de landelijke natuurdoelen, en dat willen we, dan vraagt dat om inzet van alle betrokken actoren. Gezamenlijk wordt er gewerkt aan een natuurinclusievere samenleving. Nederland staat voor grote opgaven. Natuurbescherming, zoveel mogelijk economisch perspectief voor alle sectoren, opbouw na de coronacrisis en forse reductie in stikstofdepositie. Deze opgaven moeten zoveel mogelijk integraal worden opgepakt. Dat vraag om een nieuwe, natuurinclusieve manier kijken naar ons ruimtegebruik. En daar zijn forse investeringen voor nodig, meer dan we nu al samen doen. Omdat het één niet zonder het ander kan bestaan. En dat vraagt inzet van iedereen.”

Investeren in natuur, juist nu

Juist in tijden waarin economische ontwikkelingen weer keihard nodig zijn is het van het grootste belang, dat we blijven investeren in het veerkrachtiger maken van de natuur. Want de natuur is onmisbaar voor het menselijke bestaan op aarde. De diversiteit aan soorten dieren, planten en ecosystemen op aarde houden ons klimaat en onze leefomgeving in balans. En daarvoor is behalve investeringen in natuurherstel ook een afname van de stikstofdepositie nodig. De provincies en natuurorganisaties merken daarbij op dat investeren in Natura 2000-gebieden alleen niet voldoende is: de milieucondities voor de natuur moeten juist ook verbeteren door maatregelen buiten Natura 2000-gebieden. Hiervoor is een overheidsbrede maar ook een participatieve inzet vanuit de samenleving noodzakelijk.

Samen optrekken

De provincies en de natuurorganisaties willen nauwer gaan samenwerken, met elkaar, met alle betrokken overheden, maar ook met het bedrijfsleven. Op dit moment werken natuurorganisaties en provincies al samen in projecten en bij kennisuitwisseling en communicatie richting de maatschappij. Deze samenwerking gaan we verbreden en verdiepen, conform Nederland Natuurpositief.

Bron: https://milieufederatie.nl/nieuws/rapport-natuur/. Foto header door Leo Groen

Heempad journaal 39

IVN-gids Hans van Dam is geboren en getogen in Stolwijk. In de Waardvogeluitgaven van 2017 deelde hij zijn ‘Natuurherinneringen’ uit zijn jeugd in de Krimpenerwaard met ons. Later werkte en woonde hij in Boskoop waar hij zijn liefde voor de natuur gedurende vele jaren intensief in praktijk heeft gebracht. Tot op de dag van vandaag is hij zeer actief voor IVN Boskoop en in Natuurtuin De Veenmol.

Ook schrijft hij regelmatig het Heempad Journaal met allerlei leuke en interessante wetenswaardigheden over zijn waarnemingen in de natuur en langs het Heempad Verlaan. Hiernaast staat weer zijn meest recente Journaal.

Krimpenerwaard Important Bird en Biodiverstity Area

Sovon en Vogelbescherming Nederland hebben een update uitgegeven van het rapport over Important Bird and Biodiversity Areas. Het vorige onderzoek was van twintig jaar geleden. Anders dan 20 jaar geleden staat de Krimpenerwaard daar nu bij. Het gaat om het totaal aantal watervogels, maar ook om de aantallen van specifieke soorten. Voor de Krimpenerwaard zijn dat zwarte stern, smient, knobbelzwaan, kleine zwaan, slobeend en niet te vergeten de meerkoet. De belangrijkste bron voor het beslissen over al of niet toekennen van deze status is de wintervogeltelling, waaraan veel NVWK-leden deelnemen.

IBA’s zijn gebieden die van internationaal belang zijn voor het behoud van vogels. De gebieden worden geïdentificeerd aan de hand van wetenschappelijk criteria die zijn opgesteld door Birdlife International. Om vogels goed te kunnen beschermen, is het van belang om te weten waar deze gebieden liggen, voor welke vogelsoorten ze van belang zijn en de gebieden goed te beheren en te beschermen zodat ze hun belangrijke functie voor vogels blijven behouden.

important-bird-areas-in-the-netherlands-2019

Zie hier het nieuwsbericht van Sovon; https://www.sovon.nl/nl/actueel/nieuws/belangrijke-vogelgebieden-nederland-opnieuw-kaart-gebracht

Zie ook het nieuwsbericht van de NMZH; https://milieufederatie.nl/nieuws/acht-nieuwe-belangrijke-vogelgebieden/

Foto van Peter Stam: Smienten in mist

Grutto’s ja, vliegveld NEE!

Grutto’s ja, vliegveld NEE! Een nieuw vliegveld bij Lissabon bedreigt de grutto’s en tienduizenden andere vogels. De Portugese regering heeft de plannen voor de bouw begin deze maand goedgekeurd. Een onzalig plan: het vliegveld komt midden in een Europees beschermd natuurgebied, in de monding van de rivier de Taag. Het Taag Estuarium is beschermd Natura 2000 gebied. Het is een zeer belangrijk gebied voor vogels, waaronder grutto’s, lepelaars en flamingo’s.

Gruttotrek

Teken de petitie om dit heilloze plan tegen te houden.

De NVWK op streekmarkten en braderieën

Tot voor enkele jaren hadden wij regelmatig een standje op jaarmarkten e.d. waarop aan belangstellenden uitleg werd gegeven over onze doelstellingen en onze acties. Hier werden ook nieuwe leden geworven. Er komt helaas niets meer van en dat is een gemiste kans om ons te profileren. Vind je het leuk om een paar maal per jaar bij zo’n standje te staan en de doelstellingen van de NVWK uit te dragen? De spullen om je stand ‘groen’ aan te kleden zijn uiteraard beschikbaar. De frequentie bepaal je zelf. Inmiddels heeft zich al iemand gemeld maar omdat het niet zo leuk is om in je eentje een kraampje te bemensen, zoeken we nog iemand!

Informatie bij Joke Colijn, Joke Colijn, j.j.colijn@gmail.com, 06 44744408 of 0182 359778.